Оқулық. Алматы, 518 бет

Үйрек балапанының жүқиалы синуситі

жүктеу/скачать 26,67 Mb.

Pdf көрінісі

бет	377/431
Дата	12.03.2023
өлшемі	26,67 Mb.
	#172013

1 ... 373 374 375 376 377 378 379 380 ... 431

Байланысты:
Індеттану кітап

14.12. Үйрек балапанының жүқиалы синуситі
Үйрек балагіанының жүқналы синуситі
(Sinusitis infectiosa anaticularum,
инфекционный синусит утят) - жоғарғы тыныс жолдарының кілегейлі қабық-
тарының катарлы қабынумен сипаггалатын аса жүғымтал ауру.
Тарихи деректер.
Ауру алғаш рет Канадада (Уолкнер және Банштер,
1952) байқалды. Кейінен АҚШ-та, Англияда, Чехословакияда ірі-ірі қаулауы
болды.
Қоздырушысы.
Жүқпалы сииуситтің вирусы тұмау вирусының А типіне
ұқсас (қүстың тұмауын қараңыз). Ауру қоздырушысы су қоймаларында жаз
мезгілінде 2 айға дейін, қыста 3-4 ай сақталады.
Індеттік ерекшеліктері.
Синуситпен үйрек балапандары 30 күнге тол-
ғанға дейінгі мерзімде ауырады, ересек қүстар сирек ауырады. Ауру қоздыру-
шысы мүрыннан аққан сорамен бөлініп, суды ластайды. Негізгі жүғу жолы -
аэрогендік, сонымен қатар, алиментарлық және трансовариальдік жолмен де
берілуі мүмкін.
Аурудың шығуына қүстьің тығыз орналастыру жағдай жасайды. Үйректі
су қоймасынсыз жеделдетіп өсіретін шаруашылықта ауа райы кенеттен
суынғанда, жылытылмайтын қора жайдағы үйрек балапандарынын 90%-ға
дейіні індетке шалдығады. Бәрінен де жүмыртқадан жаңа шыққан балапан-
дарда ауру өте шиеленіседі. Өлім көрсеткіші 40-80%-ға жетуі мүмкін.
Дерттенуі.
Аурудың өршуі жалпы респираторлық инфекцияларға тэн
өтеді. Вирус өюіеде, кеңірдектің кілегейлі қабықтарында, синустарда, мұрын
жолдарында көбейіп, катарлы-фибринді қабыну тудырады.
Өтуі мен симптомдары.
Жасырын кезеңі
5-10
күн. Негізгі клиникалық
белгілері: үйрек балапандарының жиі-жиі пысқыруы, ринит, коньюнктивит.
Түмсығының мүйізгек бетін басқанда танау тесігінен желім тэрізді сора
ағады. Ауырған үйрек балапаны ауызын ашып дем алады. Көз асты синуста-
461

рының экссудатқа толуы бапапанның басының пішінін өзгертеді, кейде көз
ұясы семіп кетеді. Ауру жіті өткенде кенеттен үйрек балапаны құрыстанып,
өледі. Ауру 1-3 күнге созылады.
Жұқпалы синусит созылмалы өткенде 5 күннен 2 айға дейін созылып, кұс
арықтап кетеді. Жасы бірдей балапандардың өсуі біркелкі болмайды. Қосалқы
инфекциялардың эсерінен клиникапық белгілері эртүрлі болады. Бапапан көп
қозғалмай, күйзеліп, жүрісі қиындап, денесі құрыстанып, басын щайқалақта-
тады.

жүктеу/скачать 26,67 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 373 374 375 376 377 378 379 380 ... 431