Оқулық. Алматы, 518 бет


Патологоанатомиялық өзгерістер



Pdf көрінісі
бет384/431
Дата12.03.2023
өлшемі26,67 Mb.
#172013
1   ...   380   381   382   383   384   385   386   387   ...   431
Байланысты:
Індеттану кітап

Патологоанатомиялық өзгерістер 
негізінен аурудың клиникапық түрі 
мен асқынуына байланысты болады. Жоғарғы тыныс жолдарында катарлы 
немесе іріңді қабыну, an өкпеде сүрғылт қызыл тығызданған қабыну немесе 
атапектаз ошақтары байқапады. Эпикард пен перикардта, бүйректің қабығы- 
ның астында қантапаулар, ас қорыту жолдарының кілегейлі қабықтарында 
қантапаулар мен ойылымдар кездеседі. Көкірек жэне қүрсақ қуысындағы сөл 
түйіндері үлкейіп, кескенде ылжырап түрады. Мидың қабықтары қанға толы, 
қуықтың кілегейлі қабықтары қанға кернелген жэне ноқатты немесе жолақты 
қантапаулары болады. Бүндай өзгерістер үлтабарұшы ішегі мен тік ішекте де 
кездеседі.
Балау. 
Етқоректілердің обасына диагноз індеттанулық деректердің, пато- 
логоанатомиялық өзгерістердің, зертханапық зерттеулердің нэтижелері негі- 
зінде қойылады.
Аурудың клиникапық белгілерінің диагноз қою үшін маңыздылары: ты- 
ныс мүшелерінің зақымдануы, диарея, көз бен танаудың кілегейлі қабықта- 
рының катары, табанының мүйізденуінің күшеюі, орталық жүйке жүйесінің 
зақымдануы, аурудың үзаққа созылуы. Келтірілген 6 белгілердің 4-і болған 
жағдайда обаға диагноз қою мүмкін деп есептеледі. Аурудың бастапқы кезе- 
ңінде диагноз қою үшін маңызды белгілері: жөтел, жарықтан сескенуі, аппе- 
тит жоғалуымен қатар ыстығының көтерілуі (39,9°G мөлшері), аппетиті кү- 
шейіп (қомағайланып) ыстығы қапыпты болуы, жүйке жүйесінің зақымдану 
белгілері. Осы белгілердің екеуі болғанда обаға күдіктеніп, үшеуі болғанда 
диагноз қою мүмкін деп есептеледі. Бүл белгілер итке тэн болғанымен күзен
468


жэне сасық күзен үшін тура бола бермейді. Патологоанатомиялық өзгерістер- 
дің ішінде обаға тэн белгі қуығы мен басқа ішкі ағзалардың қанталауы.
Түпкілікті диагноз қою үшін иттің, түлкінің, қарсақтың, сасық күзеннің 
күшіктеріне биосынама қояды. Жүқтыру үшін денесінің ыстығы алғаш көтер- 
ілген кезде ауырған жануардың қаны немесе өлекседен алынған ішкі ағзалар- 
дың езіндісі пайдапанылады.
Обаны лептоспироздан, жүқпапы гепатиттен, құтырықтан, Ауески ауру- 
ынан, сальмоннеллезден, пастереллезден, В! авитаминозынан ажырату қажет.
Емі. Арнаулы қан сарысуы шығарылмайды. Аурудың бастапқы кезеңінде 
қызылшаға қарсы қан сарысуының глобулинін пайдалануға болады. Қосаяқы 
микробтарды тежеуүшін антибиотиктер мен сульфаниламидтер жақсы нэтиже 
береді. Бұнымен қабат диетаны жақсарту қажет. Ауру жануарлардың жағда- 
йына байланысты симптоматикалық (ыстық қайтаратын, қақырық түсіретін, 
іш жүргізетін, тыныштандыратын, жүректің қызметін жақсартатын) дәрілер 
беріледі. Витамин препараттары, кокарбаксилаза, ультракүлгін сәулесі, т.б. 
қуаттандыратын емдік процедуралар өте пайдалы.
Иммунитет. 
Ауырып жазылған итте берік иммунитет қалыптасады. 
Иммунді қаншықтың күшіктері 2-3 айға дейін обамен ауырмайды. Өлі вакци- 
налар қолданыс тапқан жоқ. Аттенуацияланған штаммдардан вакцина даярлау 
үшін қолданылатындары: 668-КФ, ЭПМ, Вакчум, Канивак. Буаз қаншықтар- 
ды егу жақсы нэтиже береді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   380   381   382   383   384   385   386   387   ...   431




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет