Оқулық. Алматы, 518 бет



Pdf көрінісі
бет71/431
Дата12.03.2023
өлшемі26,67 Mb.
#172013
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   431
Байланысты:
Індеттану кітап

7.3.1. 
Көңді зарарсыздандыру
Көңді зарарсыздандырудың биология- 
лық, химиялық жэне физикалық жолдары бар.
Биологиялыц
немесе 
биотермиялъщ
зарарсыздандыру көңдегі імикробтар- 
дың тіршілік әрекеті эсерінен іске асады және бұл ең жеңіл эрі тиімді эдіс 
болып табылады. Биотермиялық жолмен ылғалдылығы 70%-дан аспайтын 
қатты көңді немесе сұйық көңнің қатты фракциясын зарарсыздандырады. 
Зарарсыздандыру көңнің қызынып, темпаратурасы 60°С:қа жеткен күннен 
басталады деп есептеліп, жылдың жылы уақытында екі ай, ал суық уақытында 
үш айға дейін созылуы тиіс. Бұл мерзімде көң зарарсьізданыи болады деп 
есептелінеді. Ал егер көң жұқпалы ауруларға шалдыққан малдан алынған 
болса, сақтау мерзімі одан да ұзақ болуы керек. Туберкулезден басқа спора 
түзбейтін ауру қоздырушылары үшін биотермиялық процестің ұзақтығы 12 
айдан кем болмайды, ал туберкулез кезінде бүл мерзім 2 жылдан кем болмауы 
керек. Биотермия кезінде ауырған малдың қиын сау малдың қиымен жабу 
керек. Өйткені көңнің сыртқы қабаты тобарсып кебеді де, биотермиялық 
процесс ойдағыдай жүрмейді.
Егер көңнің ылғалдылығы 70% -дан артық болса, бірақ 88%-дан аспаса, 
онда оны ылғал сіңіретін сабан, ағаштың үгіндісі, ескі қүрғақ көң сияқты зат- 
тармен араластырып ылғалдылығын 70% -дан аспайтын деңгейге төмеңдетеді 
де, үйіндіде үстайды. Бүндай әдісті компастау деп атайды. Компастау мерзімі 
6 ай, оның 2-3 айы жылдың жылы мезғілі болу керек.
Сүйық көңді арнаулы симдылықта аэрациялау арқылы биотермиялық 
жолмен зарарсыздандырады. Арнаулы қалқып жүретін аэратор калақшалары 
айналған кезде көңнің төменгі қабаттарының ауамен іжанасуын қамтамасыз 
етеді. Аэрацияның дүрыс жүргендігінің белгісі - көңнің қатты фракциялары 
сиымдылықтың түбіне шөкпей, көңнің температурасы жоғары дэрежеде бо- 
луы.
Химиялъщ зарарсыздандыру
ерекше жағдайда, жүқпалы ауруға шалдык- 
қан малдың көңін зарарсыздандыру үшін пайдаланылады. Көнді химиялық 
жолмен дезинфекциялау үшін сусыз аммиак, формальдегид, хлорлы эк қолда- 
нылады.
Көнді туберкулез микобактериялары жэне басқа да спора түзбейтін зар- 
дапты микробтармен ластанған кезде сусыз аммиакпен дезинфекциялайды. 
Ол үшін көңнің 1 м3 көлеміне 30 кг дезинфектантты қосып, жабық сиым- 
дылықта немесе пленкамен жабылған көң қоймасында 5 тэулік үстайды.
Аммиак өте күшті, қопарылыс қаупі бар у. Оны арнаулы автоцистерна- 
мен тасымалдайды. Ал көңге дезинфектантты цистернадан тікелей, ұшы ине 
тэрізді труба арқылы көңмен толтырылған сиымдылықтың түбіне береді. Бұл 
жүмысты арнаулы дайындығы бар мамаң противогаз бен комбинезон, алжап-
96


қыш, рэзіңке қолғап киіп атқарады. Осылайша өңделген көң топырақтың 
астына соқамен аударған кезде тасталынады.
Сұйық көң,_егер оңда спора түзбейтін туберкулезден басқа аурулардың 
қоздырушысы болса, формальдегидтің көмегімен зарарсыздандырылады. 
Үнемі араластыра отырып, көңнің эрбір кубометріне құрамында 38% фор- 
мальдегид бар 7,5 л формалин қосады. 72 сағат ұстағаннан кейін дезинфекция 
аяқталды деп есептелінеді.
Көң садырасын садыра жинауышта хлорлы әк қосьш дезинфекциялауға 
болады. 20 кг садыраға белсенді хлорлы 25 
%
-дан кем емес хлорлы экті спо- 
ра түзетін қоздырушылар үшін 0,5 кг қосады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   431




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет