Клиникалық анатомия
371
1) кеуде торы к іш іл е у болуы;
2) эпигастралды б ұры ш ты ң к іш іл іг і ( 9 0 — 100°);
3) ңабы рғаларды ң е ң к е й ің к ір еп орналасуы ;
4) ң аң ң ада
ap ertu ra thoracica superior-
д ің саги талд ы диам етрі-
нің ү лкен д еу болуы;
5)
қабы рғалар арасы тар;
6) енсіздеу, төс үсті ш ү ң ң ы р тереңдеу.
Кеуденің осы ндай ш е тк е й л ік түрін де, қ аб ы р ғал ар ар асы н ы ң
тар болуы, кеуде іш іл ік а ғзал а р ға ж аң сы ң о р ған ы ш болады , бірақ
торакотомия кезін д е, ену ж о л ы тар б олғанды ң тан
кейде қабы рға-
ны р езек ц и ял ау қ а ж е т болады .
Кеуде қү р ы л ы сы қ у ы сы н ы ң әр тү р л і болуы ны ң х и р у р ги я л ы ң
маңы зы зор. О ның сы ртңы түрін е қ а р ап , іш ін д е о рн аласң ан мү-
шелер топограф иясы ж он ін де т ү с ін ік ал у га болады .
Кеуде торы н ы ң п іш ін і ж а с қ а ж ән е ж ы н ы с ң а байланы сты ерек-
ш еліктері болады . М ы салы , ж а ң а туған нәрестелерде бауы р коле-
мінің ү л к ен д іл ігін е байланы сты к еу ден ің төм енгі болігі к ең бола
ды. Қ абы рғалар бағы ты колден ең о р н ал асқ ан н ан ,
кеуде қорабы
ңы сқалау к өрін еді. Қ ар ттар д а қ аб ы р ғал ар и ін і а й қ ы н , эп и гаст р ал
ды бүрыш к іш к е н т ай , кеуде ңорабы ү зы н д ау к елед і. Ә йелдерде, к е
уде қорабы ер к ісілерм ен сал ы сты р ған д а қ ы с қ а ж ә н е к е ң д е у .
Б ү л ш ы қ еттер і ж аң сы ж етіл ген ад ам д ард а кеуде ң у ы сы н ы ң а л
дында орн аласқан бүғана, төс үсті ой ы ғы , төс сүйегі, семсер тәр ізд і
өсінді, қ абы рға доғасы , бүғанасты о й ы қ, дельта тәр ізд і ж ән е кеуде
бүлш ы қет ж ү л гесін ің (
su lcu s deltoideopectoralis)
бейнелері ан ы қ
көрінеді. Кеуде қо р абы н ы ң қ а п т а л ы н д а ал д ы ң ғы тісті бүлш ы ң ет
(
т . serra tu s anterior)
ж ән е к еу ден ің ү л к ен б ү л ш ы ң еті (
т . p ecto ra lis
major),
іш тің сы ртңы қ и ға ш б ү л ш ы қ етім ен
(т . obligus abdom inis
extern a )
айң асу л ар ы н ан тү зіл етін тіс тәр ізд і сы зы қ кө р ін ед і. Кеу-
денің ар тқ ы бетінде V II-ш і м ойы н ом ы ртң асы
ж оне кеуде омы рт-
қ ал ар ы н ы ң осінділері, ж ау ы р ы н ң ы р ы мен б ү ры ш тары кө рін еді.
Кеуде торы н ы ң ү стің гі тесігін ің (ап ертурасы н ы ң ) е к і түрі бола
ды: кең ж оне тар.
Ж оғарғы тесік ағзал ар мен тіндерге толы . Ө кпеңап күм безі мен
өкп ен ің үш ы ж о ғар ы ш ы ғы п , м ойы н а й м ағы н а к ө тер іл ед і.
О сылай төс түтң асы ж ән е бүған а ү с т іл ік ж а р а ң а т т а , м ойы н
ағзалары м ен бірге кеуде қ у ы сы н ы ң ағзал ар ы мен т ам ы р л ар ы да
зақы м д ал у ы м ү м к ін .
Төменгі апертура төс сем сері, қ аб ы р ға доғасы , X кеуде ом ы ртқа-
сы ны ң алды м ен ш ектел ген . Төм енгі ап ер ту р а а р қ ы л ы , ң ү р сақ мү-
ш елері — бауы р, тал аң , а сқ азан т. б. еніп ж атад ы .
372
6 бөлім. Кеуденің клиникалық анатомиясы
Осындай т о п о гр аф о -ан ато м и я л ы ң ң аты н ас — к еу д ен ің
төм енгі
бөліктеріндегі ж а р а қ а т т а , кеуде ағзал ар ы м ен бірге қ ү р с ақ ңуы сы
ағзал ар ы н ы ң за қ ы м д а л у м ү м к ін ш іл ігін көрсетеді.
К өрсетілген кеуде п іш ін д ер і, іш ін д егі ағзал а р д ы ң п іш ін д ер і
мен топ ограф и ясы на үңсас. С онды ңтан оларды білу х и р у р гң а опе-
рати вті ену ж о л ы н , н ау қ асты ң дене ң ү р л ы сы н а сәй кес ж ү р г ізу ке-
р ек тігін көрсетеді.
Сонымен бірге, кеуде ңорабы п іш ін ін ің өзгеруі — іш к і
ағзалар-
ды ң орналасуы н өзгертеді. М ы салы , ң ап т а л ы н а қ а р ай қи саю (ско
лиоз) немесе а р т қ а қ а р ай ңисаю ы (киф оз) кезд ерін д е іш к і ағзал ар
қи саю ды ң дөңес ж а ғы н а ж и н а л а д ы . Себебі қ ар ам а -қ а р сы ж а ғы н д а
(иілген) кеуде ңуы сы тар ы лған .
Кеуде қабы рғасы нда ү ш ң абатты аж ы р атад ы :
1) беткейлі қабат (тері, тері асты м ай , беткей ф ас ц и я , сүт безі);
2) ортаң ғы ңабат (иы ң ү стін ің б ү л ш ы қ ет —ф а с ц и я л ы қ қүры -
л ы м ы , ң ү р сақ алд ы н д ағы ж ән е б ү й ір л ік бүлш ы ң еттерм ен
бірге, кеуде қ абы рғасы н ар тң ы төм енгі ж а ғы н а н ж аб аты н
б ү л ш ы ң еттер );
3) тереңгі қабат (кеуде торы ө зін ің м е н ш ік ті бүлш ы ң ет ф асци-
ял ар ы м ен бірге).
Достарыңызбен бөлісу: