2.16. Білезіктің шынтаңтық өзегі
Б іл е зік т ің алды н да ш ы н та ң т ы қ қ а н т а м ы р — нерв ш огы ры ш ы н-
таң ты қ өзекте
(c a n a lis carpi u ln a r is )
ж а т ад ы . Б ү л өзек б ілектегі
ш ы н таң ж ү л гесін ің ж а л ғас ы . Ол
lig. carpi p a lm a re
(ал д ы н д ағы ңа-
бы рғасы ),
retin a cu lu m flexorum
(ар тқ ы қабы р ғасы ), б ү р ш ақ тәр ізд і
сүйек (м едиалды ңабы рғасы ) арасы н д а о р н ал асң ан . Ө зекте ш ы н-
тақ нерві, ш ы н таң ар тер и ясы н ан м еди алды ж атад ы .
Ш ы бы қ н ер він ің терең бүтағы , өзектен ш ы ға бөлініп кетеді.
Осы арадан ш ы н та қ ар тер и ясы н ан тереңге өтетін тар м аң бөлінеді.
Ө зекте орн аласң ан қ ан там ы р -н ер в м ай лы ш елм ен қ о р ш ал ған ,
сонды қтан олар ір ің д ік т ің а л аң ан н ы ң о р таң ғы қ ү н д ағы н ан П и р о
гов кең істігін е өтуіне ж о л ж асай д ы .
2.17. Білезік өзегі
Б іл е зік өзегі
( ca n a lis c a rp i)
ар ң ы л ы о р таң ғы нерв, ш ы б ы қ ж ән е
ш ы н тақ синовиалды қ ы н аб ы ор н ал асқ ан о лард а сау сақтар д ы ң 9
бү ккіш тер сің ірлері: сау сақтар д ы ң беткей б ү к к іш т е р ін ің 4 сің ір і,
саусақтарды ң тереңдегі б ү к к іш те р ін ің 4 с ің ір і ш ы н таң қы набы н -
да ж ән е б ірін ш і сау сақты ң ү зы н б ү к к іш ін ің с ің ір і өтеді (ш ы бы қ
ңы набы нда) (2.21 сурет).
C analis carpi —
б іл езік сү й ек тер ін ің а л а қ а н бетіндегі ш ү ң қ ы р
мен б ү к к іш тер бекітуш ісі
( retin a cu lu m fle x o ru m )
ар асы н д ағы ңу-
ыс. Б ү к к іш т е р б екіту ш ісін ің л атер ал д ы ш еті — ң ай ы ң т әр ізд і
(os
scaphoideum )
сүйек пен тр ап ец и я тәр ізд і сү й ек к е
( os tr a p e z iu m ),
46
2 бөлім. Қолдың клиникалық анатомиясы
ал м едиалды ш еті б ұрш ақ тәр ізд і сү й ек
(os p is ifo r m e )
пен іл м ек
тәрізд і
(os h a m a tu m )
сү й ек к е бекіген .
R e tin a c u lu m flexorum ,
екі
ж ап ы р аң ш ад ан түрады : б еткей і ө зек т ің ал д ы ң ғы ң абы рғасы н ;
тереңдегі — өзек сү й ектер ін дегі о й ы қ т ы ж ау ы п ж а т ад ы (ар тқ ы
ңабы рғасы ). Ө зек ү зы н д ы ғы 2 ,5 см. Ө зектен өтетін б ү к к іш тер
сің ірлері синовиалды қ ы н ап п ен ң ап тал ған . О ртаңғы нерв қы -
наптардан беткей о р н ал асқ ан .
R e tin a c u lu m flexo ru m -пъщ
төм енгі
ш етінде ол екіге: сы р тқы ж ән е іш к і б аган ға бөлінеді. С ы ртқы
бағаннан 1 — 2 тар м ақ
th e n a r
(бас б арм аң ты әк ет у ш і, қ а р ам а-қ ар сы
қою ш ы , қ ы с қ а б ү к к іш т ің б етк ей л ік басы на) ж ән е 3 т е р іл ік нерв
береді. О ртаңғы нервтен бас б ар м аң ты ң бү л ш ы ң еттер ін е б ү тақтар
тараған ж ер ін х и р у р гтар К ан авел д ы ң «тиы м сал ы н ган айм ағы »
деп атай ды . Б ү л ай м аң
th e n a r-дьщ
п р о к си м ал д ы ж а р ты сы н д а ңа-
уіп ті а й м аң ты ң п р о ек ц и ясы , б іл езік т ің д и стал д ы қ ы р ты сы н ан ек і
саусақ еніндей томен ж ер . Н ерв за қ ы м д а н са бас б ар м ақ ты басңа
саусаңтарға қ ар ам а-ң ар сы ңою ң ы зм еті б ү зы лад ы . К ей ін н ен «май-
м ы л қол басы» сим птом ы ш ы ғы п м ү ге д е к тік к е әк ел ед і.
Б іл е зік өзегінде б ү к к іш тер е к і син ови алды ң ы н а п қ а өтеді. Ш ы -
бы қты ң син ови алды қ а п ш ы қ т а бас б ар м ақ ты ң ү зы н б ү к к іш ін ің
сің ір і орн аласқан :
— ж о ғар ы д а, б іл ек тің төм енгі 1 /3 дейін ж етіп тү й ы ң а я қ т а л а д ы .
— төменде син ови алды ң ап ш ы қ бас б ар м ақ ты р н ағы бун ағы н ы ң
н егізінде тү й ы ң ая ң т ал а д ы .
Ш ы н таң ты қ син ови алды ң ы н ап та (қ а п ш ы қ ) 8 сің ір бар. Олар
саусақтарды ң беткей ж ән е терең дегі б ү к к іш те р і. Ш ы н таң ты ң с и
новиалды ң ап ш ы қ білек а й м ағы н а, б ү к к іш тер б екіту ш ісін ен 3 — 4
см ж о ғар ы көтерілед і, төменде о р таң ғы қ ү н д а қ т а ор н ал асы п , ала-
қ ан сау сақтар ы н ы ң ортасы н да а я қ т а л а д ы .
Ш ы н тақ ты қ син ови алды қ а п ш ы ғы V саусаң сің ір і бойы м ен
дисталды созы лы п , сау саң ты ң ты р н а қ т ы қ б ун ағы н ы ң н егізін де
а яқ та л а д ы . 10% ж а ғд ай д а ш ы бы ң ж ән е ш ы н т а қ қ а п т а р ы б іл езік
өзегінде өзара б айланы сады . С онды қтан ңабы н у үрдісі б ір ін ш і сау-
саңтан бесінш і сау саң қ а ж ән е к ер ісін ш е өтіп, U -тәрізді ф легм она
дамуы м ү м к ін . Ір ің д ік , ш ы н т а қ т ы қ син овалды қ а п т а н б іл ек к е ,
П ирогов-П арон к ең істігін е отуі м ү м к ін .
С аусаңтар б ү к к іш те р ін ің син ови алд ы ң ы н ап тар ы н д ағы қабы -
нуы немесе сің ір лер д ің ісін у і (л и гам ен ти т), ж у ан д ау ы (коллаген оз)
білезік өзегін тар ы лты п о ртан ғы н ер втің қ ы сы л у ы н а әк ел ед і. Б ү л
ж ағд ай л ар саусақтарм ен коп ж ү м ы с а т қ ар а т ы н ад ам д ард а (гим-
насттар, қ ү р ы л ы сш ы л ар т. б.) ж ән е б іл езік ар трозы мен б іл езік өзе-
гін ің ісіктерінде кездеседі.
Клиникалық анатомия
Достарыңызбен бөлісу: |