Оқулық Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі алматы, 2014 Ә. Ізтаев, К. Б. Байболов

76
Машинаның қуаты және жұмыс зонасындағы астықтың массасы 
белгілі жағдайда өңдеу ұзақтығын анықтайтын формула
,
мұндағы: Т – өңдеу ұзақтығы, с; q – жұмыс зонасындағы астықтың мас
-
сасы, кг; Q – машинаның қуаты, кг­сағ.
Формула бойынша машинаның қуаты төмен болса өңдеу ұзақ 
жүреді, осының әсерінен әрекет тиімділігі жоғары болады. Бұл өңделген 
өнімнің күлділігінің төмендеуі, жоғары күлді ұнтақтың көп шығуы 
және қауыздалмаған дәннің азаюы дәлел. Машинаның қуатын, төменде 
орналасқан, өнімді жұмыс зонасынан шығаратын жібергіштің орнала
-
су деңгейімен реттейді. Осы реттегішті қозғау арқылы өңдеу ұзақтығын 
және өнімнің машинадан шығуын реттейді.
Машинаның қуатын арттырғанда өңдеу ұзақтығы қысқарады, 
нәтижесінде өңдеу қарқындылығы төмендейді және жұмсалатын энер
-
гия шығыны азаяды, тежегіш қақпақты толық ашқанда өнім өңделмейді. 
Технологиялық тиімділік қуат шығынына тура пропорционал және 
өнімділігіне кері пропорционал. Өңдеу қарқындылығына абразивті 
дискілердің айналу жылдамдығы (20 м/с) әсерін тигізеді, дискілердің 
диаметрі (250 мм) шағын жағдайда оның бетінің айналу үдеуі артады 
және ортаға тартқыш күш үлкен дәрежеде болады.
ЗШН­1,5 машинасының өңдеу қарқындылығын тіреуіш (ашып­
жапқыш) арқылы реттейді, оны машинада орналасқан электр қоз­
ғалтқыштың қуатын амперметр көрсеткіші бойынша реттейді. Маши
-
на жұмсайтын қуатты анықтайтын формула
мұндағы: 
I
– ток қуаты, 
A
; 
U
– кернеу, 
B
; cos 
f
– қуат коэффициенті, 
дв
– 
электр қозғалтқыштың КПД,
n
– беріліс КПД.
Осы формуладағы cos 
f
машинаны жүктемемен толуына байланысты 
анықтайды (25­сурет), токтың күшін, электр қозғалтқыш тұтынатын, 
амперметр көрсеткіші бойынша анықтайды. Машинаға жүктеме берме
-
ген жағдайда 3,8 квт электр қуаты кетеді, өйткені желдеткіш сағатына 
1000 м
3 
ауаны тасымалдайды. Амперметр 18 А көрсеткенде ол 6,5 квт­ға 
тең, өңдеуге 6,5­3,8 = 26 кВт кетеді амперметр 36 А көрсеткенде энер
-
гия шығыны 17,5кВт­17,5­3,8=13,7 кВт, құрайды, яғни бес есе артық. 
Өнімге әсер ету ток күшіне тура пропорционал болғанымен, есептеу
-

77
де машинаның жүктемесіз жұмысына кететін энергия шығынын еске
-
ру қажет.
Қуаты жоғары зауыттар үшін ЗШН­3 қауыздағышын алады. Бұл маши
-
нада қуаты аз машиналардағы принцип қолданған, бірақ оларға қарағанда 
желдеткіш машинадан шығарылған, абразивті дискілердің диаметрі 250­
ден 300 мм­ге жеткізілген, диск қырымен металл қаптамалар аралығы 
үлкейтілген, ал бұл өңделетін өнім мөлшерін арттырады.

жүктеу/скачать 16,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: