Оқулық Қазақстан Республикасының Бiлiм және ғылым министрлiгi



Pdf көрінісі
бет88/115
Дата30.03.2023
өлшемі8,16 Mb.
#173366
түріКнига
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   115
139
9-тапсырма
Екі пікір берілген: A = «Күн суық» және B = «Қар 
қалың емес». Төмендегі пікірлердің мәнін анықта. Логикалық өр-
нектің мәні «ақиқат» немесе «жалған» болады.

Логикалық өрнек

Логикалық өрнек
1
not (А)
5
А or В
2
not (В)
6
not (not (В))
3
А and В
7
А and not (В)
4
not (А) and not (В)
8
not (A or B)
10-тапсырма. 
Берілген 
1-ші 
және 
2-программа
кодтарының блок-
схемаларын құрастыр. 
File Edit Format Run Options
Window Help
Ln:4 Col:13
4.9.2.py - C:/User/Us...
a=
int
(
input
())
b=
int
(
input
())
if
a//b==2:
if
a%b==0:
print
(a*b)
else
:
print
(a+b)
else
:
print
(a%b)
File Edit Format Run Options Window Help
*4.9.1.py - C:/Users/User/AppData...
Ln:15 Col: 3
a=
int
(
input
())
b=
int
(
input
())
c=
int
(
input
())
if
c==1:
print
(a+b)
raise
SystemExit
elif
c==2:
print
(a-b)
raise
SystemExit
if
c==3:
print
(a%b)
raise
SystemExit
elif
:
print
(a//b)
File Edit Format Run Options
Window Help
Ln:4 Col:13
4.9.2.py - C:/User/Us...
a=
int
(
input
())
b=
int
(
input
())
if
a//b==2:
if
a%b==0:
print
(a*b)
else
:
print
(a+b)
else
:
print
(a%b)
File Edit Format Run Options Window Help
*4.9.1.py - C:/Users/User/AppData...
Ln:15 Col: 3
a=
int
(
input
())
b=
int
(
input
())
c=
int
(
input
())
if
c==1:
print
(a+b)
raise
SystemExit
elif
c==2:
print
(a-b)
raise
SystemExit
if
c==3:
print
(a%b)
raise
SystemExit
elif
:
print
(a//b)
11-тапсырма. 
Берілген 
1, 2, 3-программа кодтары
орындалғанда 
экранда қандай нәтиже шығады?
a=10;b=7
if
a>=4 
and
b==7:
print
(a*b)
else
:
print
(a+b)
p
=
True
;k=
False
; c=
True
if

or
k:
if not
(c):
print
(5)
else
:
print
(10)
else
:
print
(20)
p
=
True
;k=
False
; c=
True
if
(p 
and
k): 
and 
c:
print
(c)
elif 
p:
print
(
not
(k))
elif 
p:
print
(
not
(p))
else
:
print
(p 
or 
k)
a=10;b=7
if
a>=4 
and
b==7:
print
(a*b)
else
:
print
(a+b)
p
=
True
;k=
False
; c=
True
if

or
k:
if not
(c):
print
(5)
else
:
print
(10)
else
:
print
(20)
p
=
True
;k=
False
; c=
True
if
(p 
and
k): 
and 
c:
print
(c)
elif 
p:
print
(
not
(k))
elif 
p:
print
(
not
(p))
else
:
print
(p 
or 
k)
a=10;b=7
if
a>=4 
and
b==7:
print
(a*b)
else
:
print
(a+b)
p
=
True
;k=
False
; c=
True
if

or
k:
if not
(c):
print
(5)
else
:
print
(10)
else
:
print
(20)
p
=
True
;k=
False
; c=
True
if
(p 
and
k): 
and 
c:
print
(c)
elif 
p:
print
(
not
(k))
elif 
p:
print
(
not
(p))
else
:
print
(p 
or 
k)
3
2
1
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.COM
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


140
5.1
Практикалық программалау
V бөлім
«Есептің моделі» дегеніміз не?
Есептің моделін құру үшін қандай білім қажет деп ойлайсың?
Программа өңдеудің кіріктірілген ортасында есеп шығару қандай 
кезеңдерден тұруы мүмкін? 
Проблеманы қою
Python-да тармақталған алгоритмдерді пайдаланып есеп шығару үшін 
бастапқы проблеманы қалай қалыптастыруға болады?
Туындаған проблемаларды шешу адамның жан-жақты дамуы 
мен жалпы қоғамда өмір сүруі үшін маңызды. Әр адамның атқара-
тын қызметіне, өмір сүру жолына байланысты күнделікті өмірде 
әртүрлі проблемалар туындайды. Кездескен қиындықты сабырмен 
және ақылмен жеңе білу – адамның маңызды қасиеттерінің бірі. 
Баланы азамат етіп тәрбиелеуде, болашақ өмірге дайындау-
да мектептегі пәндердің рөлі өте жоғары. Өмірдің барлық саласын 
қамтитын бұл пәндер арқылы әр пәннің өзіне ғана тән есептері мен 
тапсырмалары ұсынылады. Осы тапсырмаларды шешу барысында 
адамның ақыл-ойы жетіліп, пайымдауы артады. Қоғамда өмір сүруге 
бейімделіп, ой-өрісі қалыптасады. 
Программалау ортасында берілген есептер негізінен белгілі бір 
оқиға немесе құбылысты компьютерде модельдеуден тұрады. Біз 
алдыңғы бөлімде Python программалау тілінде тармақталған алго-
ритмдерді пайдаланып, программалау жолдарымен таныстық. Про-
граммалауды жақсы меңгеру үшін, әрине, тек программалау тілін-
дегі операторлардың жұмысын білу жеткіліксіз. Ол үшін, бірінші-
ден, қойылған есепті программалау тілінде шешу қадамдарымен 
таныс болу керек. Екіншіден, программалау барысында есептердің 
математикалық тұрғыдан тиімді алгоритмін құра білу керек. Про-
Проблеманы қою 
дегеніміз – нақты шешуді қажет ететін про-
блеманы анықтау, тақырыпты проблемалау. Нақты мәселені 
зерттеп отырған адамның алдында көкейтесті мәселе ретінде
тұруы мүмкін. 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.COM
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


141
граммалау процесі белгілі бір оқиға немесе құбылысты компьютерде 
модельдеуден тұрады. «Тармақталған алгоритм немесе жалпы про-
грамма құру қандай кезеңдерден тұрады?» деген сұрақ туындайты-
ны анық
 (1-схема).
Алгоритмін құрастыру 
Проблеманы қою немесе 
бастапқы деректерді өңдеу
Формалдау – ойлау нәтижелерін 
нақты тұжырымдау
Ауызша ақпараттық 
моделін құрастыру
Математикалық 
моделін құрастыру
Алгоритмін программалау 
тілінің біріне аудару
Программаны тестілеу мен 
қатесін түзету
Алгоритмдеу
Программалау
Компьютерлік эксперимент
1-
схема

Есептің программасын құрастыру кезеңдері
Жоғарыдағы кезеңдердің барлығы да берілген есептің програм-
масын құру үшін өте маңызды. Солардың арасындағы ең маңызды-
ларының бірі – проблеманы қою кезеңі. Бұл кезең қаншалықты 
мұқият орындалса, берілген есептің программасының дұрыс шыға-
тынына соншалықты сенімді боласың. Проблеманы қою кезеңінде 
келесі әрекеттер орындалады:
проблеманы қою – постановка проблемы – formulation of the
 problem
компьютерлік эксперимент – компьютерный эксперимент – 
computer experiment
1. Проблеманы қою кезінде түпкі мақсат нақтыланады әрі 
проблеманы шешудің жалпы тәсілі таңдалады. 
2. Берілген есептің шешімдері анықталады.
3. Қарастырылған объектінің жалпы қасиеттері зерттеледі, 
програмалау жүйесінің мүмкіндіктері талданады.
4. Есепті шығару үшін қандай кіріс деректері 
қолданылатыны анықталады.
5. Есепті шығару барысында «Қандай шектеулер бар?», 
«Программа бұл шектеулерден қалай өтуі керек?» деген 
сұрақтарға жауап беру керек. 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.COM
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


142
Тапсырманы орындауда осы-
дан басқа шектеулер жоқ.
2. 
Егер жоғарыдағы шарт 
орындалса, онда артық шар 
салынған қораптан алып тас-
тайтын шарлардың санын табу 
керек.
3. 
Есептің шартынан туын-
дайтын төмендегі жағдайларды 
есепке алу керек:
а) Артық шарлар тек бір ғана 
қорапта бар. Қалған қораптағы 
шарларды осы қораптағы шар-
лардың есебінен толтыру керек. 
File Edit Format Run Options Window Help
5.1.1.py - C:\Users\User\AppData\Lo...
Ln:5 Col: 11
a,b,c=
map
(
int
,
input
().split())
t=k=h=p=s=0
if
(a+b+c)%3==0
k= (a+b+c)//3
t=a-k; p=b-k; h=c-k
if
t>0:
s=s+t
if
p>0:
s=s+p
if
h>0:
s=s+h
print
(s)
else
:
print
(-1)
1-сурет. 
Программа коды
Енді есептің программасын құру кезеңдерін практикалық тұр-
ғыдан пайдалану жолдарын қарастырайық. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   115




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет