Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»
жүктеу/скачать 21,72 Mb. Pdf көрінісі
|
Nemtsov-E-lektr-tehnika-zh-ne-e-lektronika.-O-uly-
- Бұл бет үшін навигация:
- ТҰРАҚТЫ ТОКТЫҢ ЭЛЕКТР МАШИНАСЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ
| 9.2.
Полюсті ұштық Басты полюстің өзекшесі Тұғыр Сердечник дополнительного полюса – қосымша полюстің өзекшесі 9.1- сурет ТҰРАҚТЫ ТОКТЫҢ ЭЛЕКТР МАШИНАСЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫСЫ Тұрақты токтың электр машинасы қозғалмайтын және айналатын бөліктерден тұрады. Қозғалмайтын бөлігінде – тұғырында (9.1 - сурет) – магнит ағынын қоздыруға арналған басты полюстер және машинадағы коммутацияны жақсартуға арналған қосымша полюстер бекітілген. Басты полюс өзекшеден және қоздыру орамасынан тұрады. Өзекшенің бос ұшына магнит ағынының қажетті бөлінісін жасауға арналған полюсті ұштық орнатылады. Басты полюстер жұбының минималды саны p = 1 ( бір оңтүстік S және бір солтүстік N ). Тұғыр машинаның бұғауы, яғни басты полюстердің магнит ағынының магнитті тізбегін тұйықтайтын бөлігі болып табылады (9.2- сурет). Қосымша полюстер басты полюстердің арасындағы тұғырда орнатылады. Қосымша полюстердің өзекшелерінде зәкір орамасымен кезектесіп жалғанатын орамалар орналасады. Зәкір деп машинаның айналмалы бөлігін айтады. Зәкір (9.3 - сурет) ойықтарында салынған 2 орамалы 1 өзекшеден, 4 жалпы білікке салынған коллектордан 3 тұрады. Зәкір мен полюстердің өзекшелері бір - бірінен лак жабынымен оқшауланған, қалыңдығы 0,5 мм электртехникалық болат табақтардан жиналады. Тұғырды құйылған болаттан дайындайды, себебі ондағы магнит ағыны тұрақты. Қоздыру орамасы 251 9.3- сурет 9.4- сурет 9.2- сурет Коллектор бір - бірінен және машина білігінен оқшауланған сына тәрізді 1 мыс тілімдерінен жиналған толық цилиндр болып есептеледі (9.4 - сурет). Олар 2 сымдар арқылы зәкір ойықтарында орналасқан орама орамдарымен жалғанады. Айналмалы орама 3 қылшақ ұстағыштарда орнатылған 1 қылшақтардың арасында өтпелі контакті арқылы сыртқы тізбекпен (9.5 - сурет) және коллектормен жалғанады. Қылшақты коллекторға 2 серіппе қысады. Қылшақтан ток 4 созылмалы кабельмен тартылады. Қылшақ ұстағыштар траверсаға кигізіледі, одан электрлік тұрғыда оқшауланады. Траверса зәкірмен оны, қылшақтардың машина полюстеріне қатысты орнын өзгерте отырып, бұруға болатындай етіп осьтес жалғанған. Коллектордың және қылшақтардың көмегімен зәкірдің айналмалы орамасы сыртқы электр тізбегімен жалғанады. 9.5- сурет |