Оқулық жалпы орта білім беру деңгейінің жаңартылған мазмұндағы



Pdf көрінісі
бет92/205
Дата11.05.2022
өлшемі5,54 Mb.
#142658
түріОқулық
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   205
Байланысты:
f18fa9 c1b1f0c470eb45bf812799cdeae3f364 (2)

Кі­тап­–­асыл­қа­зы­на­
1. Сұл тан бе ков Т. Шах мат ой най бiлесiң бе? – Ал ма ты: Қа зақ мем ле кет тік бас­
па сы, 1959. – 51 б.
2. Сұл тан бе ков Т. Лұх ман Хакiм: ғы лы ми­фан тас ти ка лық әңгiме лер. – Ал ма ты: 
Жа зу шы, 1966. – 68 б.
3. Сұл тан бе ков Т. Шах мат, дой бы, то ғыз құ ма лақ. – Ал ма ты: Қа зақ стан, 1967. – 220 б.
Білгенге­маржан
АР
МА
Н
-
ПВ
 
ба
сп
ас
ы


66
«Көш­пе­лі­ал­тын»­ғылыми-фантастикалық­әңгімесі
Ал тын көр се, пе ріш те жол дан таяр.
Ма ал
Фан­тас­ти­ка­лық­әң­гі­ме­лер­дің­жа­зы­лу­ерек­ше­лі­гі­қан­дай?
Талап Сұл тан бе ков тың «Көш пе лі ал тын» ат ты шығармасы ғы лы ми фан-
тас ти ка жан рын да жа зыл ған. Бұл туынды үш бөлімнен тұ ра ды – «Тау да ғы от», 
«Шай тан тау ға са пар», «Үң гір де гі сыр». Әр бө лім атауы на сәй кес әңгіме сю же ті 
де ба ғы тын өз гер тіп оты ра ды. Не гіз гі кей іп кер қа ра пай ым мек теп оқу шы сы – 
Сә мен.
Та­би­ғат­тың­тыл­сым­құ­бы­лыс­та­ры­на­бай­ла­ныс­ты­қан­дай­аңыз­бі­ле­сің?
Әңгімедегі оқи ға же лі сі Сә мен нің тау бөк те рі нен «көш пе лі ал тын» ат ты 
ға жай ып ты жо лық тыр ға ны нан бас тау ала ды. Қос көл ауы лы ның тұр ғын да-
ры на ер те ден та ныс ал тын ту ра лы аңыз бас ты кей іп кер дің ой ына орал ға ны мен, 
қа пе лім де не іс те рін біл мей, аң та ры лып қа ла ды. «Сәмен Шыңбұлақ сайынан 
желе жортып өте бергенде кенет астындағы торы осқырынып жалт берді. Аяқ 
астынан үріккен аттың жалын құшып қалған ол әнтек құламай қалды. Тізгінді 
күшпен тартып, торыны әзер тоқтатып, артына бұрылғанда тұла бойы түршігіп, 
шошып кетті. Қараса, сайды құлдилай жалт-жұлт етіп бір от келе жатыр екен. 
Үлкендігі аттың басындай. Балқыған қызғылт-сары. Жер бетінен бір метрдей 
биікте ешбір сүйеусіз, ешкімнің көтеруінсіз қалықтап жүріп келеді. Жол-
жөнекей ұшқын ұшып түсіп жатыр. Бұл не деген керемет! Сәмен аузын ашып 
аңқиып тұр. Қозғалуға дәрмен жоқ. Сәменнің ойына бір кезде атасынан естіген 
ескі аңыз түсті. Көшпелі алтын! Бұл көшпелі алтын ғой! Ол ой түкпірін қазбалап, 
есіне аңызды түсіре берді. ...Бір кедей жігіт болған екен. Ол түнде ұйықтап 
жатса, үйіне көшпелі алтын кіріпті. Ол жалма-жан орнынан тұрып, алтынды 
қумақ болады. Сөйтсе, алтын «аяғын» сытыр-сытыр «басып», кірген есігінен 
қайта шығып кетіпті. Жігіт артынан қуа 
шығады. Алтын жайлап жүріп отырып, 
үй артына кетеді. Жігіт жан қалтасынан 
кездігін алады да, шынашығын тіліп 
жіберіп, кетіп бара жатқан алтынның 
үстіне бір тамшы қан тамызады. Сөйтсе, 
алтын сатыр-сатұр етіп жарылыпты да, 
жерге сіңіп кетіпті. Жігіт үйден күрек 
әкеліп, жалма-жан жаңағы жерді қаза 
бастайды. Бе луардан қазғаннан кейін 
бір қоңыр тасқа паналаған ат басындай 
алтынды көріпті. Соншама мол қазынаға 
кенелген жігіт содан кейін байып кеткен 
екен» дейді аңызда. 
Оқи ға ның қы зық ты өр буі не ар қау 
бол ған осы бір сю жет же лі сі әрі қа рай 
«Алтын»­найзағай


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   205




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет