Оқулық Медициналық жоғарғы оқу орындарының студенттеріне, дәрігер педиатрларға және
жүктеу/скачать 7,26 Mb.
|
1 балалар хирургиясы кітап
| ІІ. ТОРОКАЛЬДЫҚ ХИРУРГИЯ
КЕУДЕ ҚУЫСЫ АҒЗАЛАРЫНЫҢ ІШТЕН ТУА БІТКЕН АҚАУЛАРЫ ЖӘНЕ АУРУЛАРЫНЫҢ СЕМИОТИКАСЫ МЕН ТЕКСЕРУ ӘДІСТЕРІ Кеуде қуысы ағзаларының туа біткен ақаулары және ауруларын диагностикалауда маңызы зор белгілер: цианоз (көгеру), жөтел, қан құсу, ентігу, стридор, құсу, ауырсыну.Осы айтылған белгілердің айқындығы, ерекшелігі, ұйқастығы, олардың бір-бірімен байланыстылығы, қосарлануы кеуде қуысы ағзаларында патологиялық үрдісстер бар екенін мөлшерлеуге немесе оның қай ағзада екенін анықтайды. Тек, негізгі белгілерді терең сараптағаннан кейін, аускультативтік және перкуторлық өзгерістерді салыстыра отырып жедел тексерудің көлемін анықтайды. Жүргізілетін тексеру қарапайым түрінен басталып күрделі түріне қарай жүргізілгені дұрыс. Кейде, өте жедел кезеңде, күрделі тексеруді қолданған жөн, өйткені ол дұрыс мәлімет береді. Өкпенің хирургиялық ауруларында, барлық клиникалық белгілер дем алу көлемінің азаюына және трахеобронхиальдық өтімсіздіктің бұзылуына негізделеді. Балаларда өкпенің дем алу көлемінің азаюы, өкпенің іштен ақау болып туғанынан (гипоплазия), өкпеде қабыну үрдісінің болуынан, көлемді ісікпен қысылып қалуынан немесе плевра қуысына жиылған ауамен және кеуде қуысына көкет тесігінен кіріп кеткен ішекпен қысылуынан байқалады. Балаларда трахеобронхиальдық өтімсіздігінің бұзылуы көбінде жалғама дәнекер асты кеңістігінің ісінуінен, іштен және жүре пайда болған трахеяның стенозынан, бөгде заттардан, тамыр сақинасының ақаулығында (аортаның қосалқы доғасы), онымен қатар көкірек аралығында, трахея немесе бронх қабырғасында орналасқан ісікте және кистада пайда болады. Кейбір патологиялық үрдістер балаларда созылмалы өтеді және өсе келе олардың белгілеры айқындала бастайды: көбінде ол өкпеде орналасқан іріңді-қабыну үрдістеріне тән. Әке-шешесінен мәлімет жинағанда, балалардың кейбіреулерінде отбасында орын алған іштен туған кеуденің, өкпенің, өңештің генетикалық ақауларына жақындығы анықталады. Созылмалы іріңді-қабыну ауруларының басталуы баланың нәресте кездерінде байқалады, сондықтан жас нәресте кезінде жиі байқалған жедел пневмонияға және жедел респираторлық вирустық ауруларға көңіл бөлген дұрыс. Кей кезде бөгде затпен дем алу жолдарының аспирацияға ұшырауы созылмалы іріңді өкпе ауруына әкеліп соғады. Дүниеге келгеннен кейінгі балаларда байқалған жедел респираторлық бұзылыстар оның ағзасында іштен туа болған өкпенің, көк еттің ақаулары кеуде клеткасының қысымын арттырып тұрғанын мақұлдайды (көк ет жарығы, туа болған ошақты эмфизема, өкпе торсылдағы) немесе дем алу жолдарының обструкциясы, оның ақаулылығынан, яғни оның тамыр ақауынан тарылуынан, ісіктерімен қысылудан болады. Цианоз (көгеру) туа біткен ақауларды және хирургиялық ауруларда терінің және шырышты қабатының көгеруі науқастың ауыр күйде екенін көрсетеді. Сонымен қатар көгерудің ұзақтығы және айқындылығы физикалық күш түскенде артатындығы анықталады.Біраз күш түскеннен кейін көгерудің пайда болуын, сонымен бірге баланың бетінің ісінуі, бармақтары «барабан таяқшалары» түрде болуы, тырнақтары «сағат шынылары» тәріздес байқалуы науқаста созылмалы гипоксия бар екенін көрсетеді. Ол созылмалы іріңді-қабыну өкпе ауруларына тән нәрсе. Баланың қанағатты жағдайында байқалған бір қалыптағы көгеру, өкпеде қабыну үрдісі болмағанда, тек өкпенің тамырларының ақауында анықталады (аневризмалар). жүктеу/скачать 7,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|