ХІХ Тарау ИНФЕКЦИЯЛЫҚ АУРУЛАР КЕЗІНДЕГІ ПСИХИКАЛЫҚ БҰЗЫЛЫСТАР Пайда болуы мен дамуына негізгі себеп инфекциялар болып табылатын, ал
психопатологиялы к көрінісі әдеттегі экзогенді типтегі реакцияларм ен
аныкталатын психоздар — инфекциялык психоздар деп аталады.
Экзогенді тип реакцияларына келесі синдромдар жатады: астениялык,
делириоздык, корсаковтык, эпилептиформды козу (карауыткан жағдай) ка
татония, галлюциноздык синдромдар. Мұндай психопатологиялык симпто-
матикамен жалпы инф екциялар (сүзек, безгек, туберкулез ж әне т.б.) өтуі
мүмкін немесе ол мида орналаскан инфекцияның клиникалык көрінісі болуы
мүмкін. М енингит кезінде басым ми кабыктары , энцеф алит кезінде ми
заты ны ң өзі, м енингоэн ц еф али т кезінде ком би нирленген закы м далу
байкалады. Кейбір жалпы инфекциялар энцефалитпен (мысалы, іріңдік и н
фекция, тұмау, малярия) немесе менингитпен (мысалы, туберкулез) байла-
нысты аскынуы мүмкін.
Инфекциямен күресудегі кеңестік медицина жетістіктерінің аркасында біздің
елде и н ф екц и ялы к аурулармен ауыру күрт төмендеп, осыған сәйкес
инфекциялык психоздардың да кездесу жиілігі едәуір азайды.
Инфекциялык психоздарды шынайы ғылыми зерттеу XIX ғасырдың аяғында
басталды, бұған микробиологияның дамуы мен медицинадағы нозологиялык
бағыттың пайда болуы ыкпал етті.
XX ғасырдың басында К. Бонгеффердің экзогенді типті реакцияларының
концепциясы пайда болды. Мұның мәні әр түрлі экзогенді зияндылыктарға
бұзылыстардың ұксас психикалык формаларымен жауап реакциясын мойындау
болып табылады.
ИНФЕКЦИЯЛЫҚ ПСИХОЗДАРДЫҢ ТАРАЛУЫ Әр түрлі авторлардың берген мәліметтері бойынш а, ин ф екц и ялы к
психоздардың еліміздің жеке облыстары бойынша кездесу жиілігі жөніндегі
статистикалы к мәліметтер, ин ф екц и ялы к психоздарды диагностикалау
айырмашылығы және психикалык аурулардың пайда болуында инфекциялык
факторлардың рөлін бірдей бағаламауға байланысты күрт ауыткулармен
ерекшеленеді (психиатриялык ауруханаға түскен наукастардың 0,1-ден 20%-на
дейін). Инфекциялык психоздар мен баска да психикалык аурулардың сандык
аракатынасы аз дәрежеде белгілі бір кезеңдегі накты ауданның эпидемиологиялык
сипатына тәуелді.