болмысының мэні туралы ойланумен болады. Егер шығыс адамы бір кездегі өзінің әлемдегі катысының бір сэттілігін, кысқалығын, өзінің жеткіліксіздігі мен жалғыздығын мойындап, әлемдегі болмыстың жаңғыру айналымына назар аударса, ал батыс адамы өз болмысы мәселесін шешудің карама-кайшылықты жолынан өтті: космоцентризм - теоцентризм - антицентризм жэне казіргі кезеңде элемдегі болмыс технократиялык бағдардағы позиция жолына түсті. Онда өз болмысын өміркамы үдерісі ретінде түсінуге негізделген элемдегі өзінің шексіз үстемдігіне деген сенім тиянақ кондырғы болып табьшады. Оның өміркамындағы элеуметтік шығармашылык пен ғьшыми рационалдылық әлемдегі адамның белсенді позициясының белсенді формасы болып табьшады. Сонымен, элемдегі адамның белсенді әрекеттік болмысыньщ кепілі танудағы, өзгертудегі жэне жаңа нактылыктар калыптастырудағы философиялық акьш-ойдың, ғылыми- техникалык ойдың шексіз мүмкіншіліктеріне деген оптимистік сенім болып табьшады. Ғьшымның, инициативалар мен белсенді кэсіпкерліктің дамуы дүниетанымда антропоцентризмнің, рационализмнің калыптасуына мүмкіндік жасады. Алайда, осыған карамастан, кейбір философтар элемді танып-білудің мүмкін еместігін (И. Кант), адамның элемдегі өз әрекеті үшін жауапкершілігін (Тейяр де Шарден, В. Вернадский) айтып, мәдени-әлеуметтік өмірде адамның элемдегі рационалдык үстемдігін теріске шығаратын жағдайлар көптеп кездесе бастайды. 120
Прогресс кайшылығы, әлеуметтік-саяси катаклизмдер, экономикалык депрессиялар мен дағдарыстар, рухани азғындык және
