осылай койылуы ғана бірден-бір дүрыс ракурс деп есептейді.
Хайдеггер былай деп сұрак кояды: «Болмыс мәселесі кім үшін
маңызды жэне оның кандай мэні бар?» Ол үшін болмыс туралы сүрак
мэн-мағынаға толы. Осылай мәселені өзгертіп коя отырып, М.
Хайдеггер адамзат мәдениеті дамуыньщ әр түрлі тарихи дәуірлерінде
ойшьшдардың болмысты калай түсінгендіктері туралы ой козғайды. Ол
болмыс мәселесін талдауда ғылыми танымға айырықша көңіл қояды.
Ғылым үшін болмыс
туралы мәселе кою оның кұрылымдык
кұрамдастары, субстанционалды негіздері тұрғысынан алғанда маңызды.
Ғылым болмыс туралы мәселені, акыры соңында, бастапқы
түпнегіздің қүрамдас элементтері туралы мэселеге экеліп тірейді. Жэне
де мынадай сүракка - әлем калай үйымдаскан, қүрылымы жэне қызмет
ету механизмі калай деген сүракка жауап беріп, ал болмыс деген не?
деген сұракка жауап бере алмайды. Хайдеггердің пікірінше бүл сүрак
жэне оның жауабы өте күрделі болып шыкты. Антик дәуіріндегі
121
ойшылдардан бастап философиялык ой бұл мәселенің шешімін таба
алмай келеді. Муны бұл мэселені шешу тэсілінің өзі айқындайды,
өйткені, эдетте болмыс белгілі бір мәнділікпен теңестіріледі де, оны
калай тану керек мэселесіне әкеліп тірейді. Нэтижесінде, болмыс
мәселесі бірте-бірте «аннигилизацияға» ұшырап, ұмытыла бастайды.
Хайдеггер болмысты философиялык рефлексия саласына кайтару
такырыбын талдаумен айналысады. Ол метафизика адам үшін маңызды
деп санайды, себебі ол адаммен байланысты. Ахуал калыптаскан
жағдайда адам өзін Ешнәрсеге бағытталған әлемде аңғаруы мүмкін. Өз
болмысының Ешнәрсеге бағытгалғанын терең сезініп, ойға батканда,
өзінің акырын толык сезгенде, өлімге тура караған сәтте ғана адам
Достарыңызбен бөлісу: |
