Оқулық o p s 3 философия негіздері
таза такта, немесе “ак кағаз” сиякты, ол тек тэжірибе арқылы мазмұнға
жүктеу/скачать 13,05 Mb. Pdf көрінісі
|
| таза такта, немесе “ак кағаз” сиякты, ол тек тэжірибе арқылы мазмұнға
толады; Ақыл-ойда тек сезімдік түйсіктер аркылы кабылданған мэліметтерден баска енггеңе жок, себебі дүниеге шығатын терезе-түйсік. Сезімдік түйсінудің өзі сырткы түйсіну жэне ішкі рефлексия (өзін- өзі бакылау) деп екіге бөлінеді. Сыртк түйсінудің кайнар көзі сезім мүшелеріне эсер ететін материалдык денелер болса, ішкі рефлексияның негізі - адамның өз көңіл-күйін іштей сезінуі, киналуы немесе макұлдауы. Психиканың калай калыптасатынын түсіндіру максатында Локк идеялардың екі түрін карастырады. Олар: бірінші сапалы идеяларға денелердің түр, сан, орын, козғалыс, тыныштык т.б. Сол сиякты қасиеттері жатады, біз оларды шындығында кандай болса, тура сол күйінде кабылдаймыз. Ал екінші сапалы идеяларға денелердің иіс, бояу, 65 дэм т.б. Сол сиякты касиеттері жатады, оларды біз субъективтік тұрғыдан кабылдаймыз. Осы екі сапалы идеялардың түйсіктерге эсер етуі аркасында біздің санамызда екі түрлі ұғымдар мен пайымдаулар, ұғымдар. Олар тек тэжірибе аркылы калыптасады да, ой белсенділігін талап етеді. Осы негізде ғылымдар дамиды. Ал екіншісі - сырткы денелердің түйсіктерге эсер етуінен, не болмаса рефлексия аркылы пайда болтан карапайым ұғымдар, пайымдаулар. Мысалы: “көк” ұғымы - кору түйсігі, ал “козғалыс” ұғымы - кору жэне сезіну түйсіктері аркьшы пайда болтан. Мұндай ұғымдар енжар болу себепті ой белсенділігін талап етпейді. “бірінші” жэне “екінші” сапалы идеялар адамның көңіл-күйіне байланысты эр түрлі кабылдануы мүмкін. Акикат дегеніміз, Локктың пікірінше, идеяларды” өзара сэйкес жүктеу/скачать 13,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|