Оқулық o p s 3 философия негіздері


әділ бол. Бол! Парызда баска категорияларға Караганда міндетті себепті



Pdf көрінісі
бет349/521
Дата21.09.2023
өлшемі13,05 Mb.
#181915
түріОқулық
1   ...   345   346   347   348   349   350   351   352   ...   521
әділ бол. Бол! Парызда баска категорияларға Караганда міндетті себепті
жақ әлдекайда жоғары дамыған. Ол тек идеяға накты аныктама беріп
коймайды, сонымен катар, оған бұйрыктык сипат беріп шакырады, талап
етеді, оның жүзеге асуын калайды. Борышты адам болу - оның мэнін,
230


талаптарын білу ғана емес, осы талаптарды тәжірибеде сактау да.
Көптеген ғұламалар борыш сезімін жоғары бағалаған И. Кант
жазғандай, борыш - адамды өзінен өзі жоғары етіп коятын ұлылык. А.
Блок та оған косылғандай: «Парызсыз шынды ұмытпа, ол - бұл әлемдегі
жалғыз әуен. Парызсыз өмір де, кұштарлык та жок» деген. 
Бүрынғы
тоталитарлык-экімшілік жүйе әдептің маңызды ұғымы парызды
адамгершіліктен бөліп алып, тұлғасыздандырылған жалпылама талап
мағынасында колданды. Адам өзінің ішкі кажеттіктері мен мүдделерінен
бас 
тартып, 
коғамның, 
мемлекеттің, 
партияның 
бұйрыктарын
бұлжытпай орындауын парызды өтеу деп түсіндірілді.
Шын мәнісінде, парыз - ар өлшемі, жер бетінде жаратылғандардын
ең тамаша туындысы да - адам. ¥лы Абай айткандай, кұдай адамзатты
өз махаббатымен жараткан. Парыз адам болудың кадірін білу деген сөз.
Адамға дүниедегі ең киыны, күрделісі - нағыз адам болу. Ол осы
жоғары аттың иесі екендігін ешкашан ұмытпай, күнделікті өмірде
көрсетіп отыруы тиіс. Әйтпесе, адамдык келбетін жоғалтып, хайуанға
құсап кетуі мүмкін. Ондай жағдайда адам өзінің кісілік касиеттерінен
айырылып та калады. «Адам болар баланың кісіменен ісі бар, адам
болмас баланың кісіменен несі бар» деген халқымыз. Кісілік бұл жерде
адамгершілік ұғымының баламасы ретінде колданылып отыр.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   345   346   347   348   349   350   351   352   ...   521




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет