практикада колданылуға мүмкіндігінің болуымен айкындалады. Осы
тұргыдан ол механикаға (теория мен практиканың бірлігі ретінде) аса
зор көңіл бөліп, өзі осы айтылған қағидалар негізінде көптеген
инженерлік идеяларды жүзеге асыруға тырысты (парашют, ұшатын
канат, токыма станогі т.б.). Да Винчи алғашкылардың бірі болып сурет
өнері саласында сынньщ мазмұны туралы пікір айтып, эстетикалық
талғамның калыптасуына үлкен эсер етгі.
Адам - еркін, бостандығын жүзеге асыруда коғамның мемлекеттік
рөлін көрсететін ағымдардың ішінде ерекше орын алатын италияндык
саяси кайраткер жэне тарихшы Николай Макиавеллидіц (1469-1527)
ілімі еді. Негізгі шығармалары: “Билеуші жэне Тит Ливийдің бірінші
декадасы туралы пікірлер”, “Олардың принциптері (кағидалары)» т.б.
Макивелли Тит Ливийдің шығармалары негізінде саяси-іс-эрекет
тэртібін жүйелеп, христиандыкка дейінгі Рим империясының этикасы
мен күшін дэріптейді. Мемлекеттің кайсысы болса да римдіктердің күші
мен үлылыгы сиякты қасиетке ие болуы үшін, өз іс-эрекеттерінде дүрыс
деп тапқан тиісті шараларды колданулары кажет. Ал бұл жолда
әдептілік қағидалары
мен азаматтык
бостандык ығыстырылып,
ескерілмей калса, онда түған ештеңе де жок, билеуші оған көңіл бөлмеуі
керек. Макивеллидің бұл ілімі “макиавелизм” деп аталып кеткен,
саясатта өз максатыңа калай жетсең де дұрыс деген кағиданың
қалыптасуына әкеліп сокты.
Сол кездегі коғамның халыктың әлеуметтік талап-сұраныстарын
шеше алмауы негізінде утопистік (кияли) социалистік идеялар пайда
болды. Томас Mop (1478-1535 жж.) “Утопия”, Томазо Кампанелла
(1568-1639 жж.) “Күн каласы” атты шыгармаларында “беймэлім жерде”,
“күн калада” эділетті когам орнаган, оларда байлар да, кедейлер де жоқ,
Достарыңызбен бөлісу: |
