Оқулық Өзбекстан Республикасы Халыққа білім беру министрлігі баспаға ұсынған



Pdf көрінісі
бет44/90
Дата12.12.2021
өлшемі5,14 Mb.
#99638
түріОқулық
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   90
Байланысты:
geometriya 8 qozoq

И. Арган 
(1768–1822) мен
 
К. Вессельдің
 (1745–1818) кешенді сандарды геометриялық кескіндеуге қатыс­
ты  ізденістерінде  вектор  ұғымы  тілге  алынған.  Ақыр  соңында 
В.  Гамильтон 
(1805–1865) мен 
Р. Грассманның 
(1854–1901) век торлар бойынша орындалатын 
амалдарға қатысты шығармалары дүниеге келді. Гамильтон 1845 жылы бірінші 
болып  вектор  және  скаляр  шамалардың  айырмашылығын  түсіндіріп  берді.  Га­
мильтонның  сол  ізденісі  нәтижесінде   
“скаляр”,  “вектор”
  дейтін  терминдер 
пайда болды.
Гамильтон  “
вектор
”  терминін  латынша  vehere  – 
“тасу”,  “сүйреу”
  сөзінен 
алған. Сонда вектор –  “
тасымалдаушы
”, 
“жеткізуші”
 дегенді білдіреді. 1806 
жылы 
И. Арган
 бағытталған кесінділерді әріптің үстіне сызық қою арқылы бел­
гілеген.  Векторлардың  басы  мен  соңын  көрсету  үшін 
А. Муобиус 
(1790–1868) 
оны 
АВ
 көрінісінде белгілеген. Грассман векторларды “кесінділер” деп атаған, 
ол  координата  осьтері  бойымен  бағытталған   
e
1

e

бірлік  векторларды,  сон­
дай­ақ  векторларды 
x
1
e
1
 + 
x
2
e
2
  көрінісінде  кескіндеуді  ұсынған.    Гамильтон  мен 
Дж. Гибсс
  (1839–1903)  векторларды  грек  әріптерімен  белгілеген.  Вектор ларды 
қара  әріптермен  белгілеуді  1891  жылы 
А. Хевисайд 
(1850–1925)  ұсынған.  Ал 
вектордың  ұзындығын    |AB|  көрінісінде  белгілеуді  1905  жылы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   90




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет