81
Зерттейік
Қажетті құрал-жабдықтар:
батареялар, батарея-
мен жұмыс істейтін ойыншықтар (мәшине, аю,
күшік, қуыршақ т.б.).
Электр энергиясы
– біздің көмекшіміз.
Оны Күннен, желден, тіпті судан да алуға
болады. Егер
адам қауіпсіздік ережесін
сақтамаса, онда электр энергиясы қауіпті
болады.
4. Ойыншық неше батареямен жұмыс істейді?
Батареяны қалай орналастырғанда жүретінін зертте.
Қауіпсіздік ережесі
1. Үзілген электр сымынан алыс жүр.
2. Үйдегі техникалық құралдарды өз бетіңше
пайдаланба.
3. Электр сымдарына ешнәрсе ілме.
Есіңде сақта
82
83
СЕН
• магниттің қасиеттерімен танысасың;
• магниттік
қасиетке ие денелерді
анықтайсың.
•
магнит
• магниттің қасиеті
• тартылу
•
тебілу
• магниттің екі жағы
Зерттейік
Білгенің жөн
1. Магнит суреттегі заттардың барлығын өзіне
тарта ала ма? Зерттеп көр.
Магнит
кейбір металдан жа-
салған денелерді тартады. Олар
бір-біріне
тартылады, кейде
бір-бірінен тебіледі. Мұны
маг-
ниттің қасиеті
деп атайды.
25
Магниттің қасиеті
Магниттілік
84
Зерттейік
Қызықты мәлімет
Ежелгі бір аңызда Магнус деген шопан
туралы айтылады. Ол қойларын іздеп жүріп,
бір тауға барады.
Сол жерде қара тас-
тарды көреді. Шопан таяғының темір ұшы
қара тасты өзіне тартқанын байқайды. Содан
бері сол ерекше тас «Магнус тасы» немесе
«магнит» деп аталған екен.
4. Магниттердің бірдей және әртүрлі
боялған шетін
заттарға жақындат. Қай кезде тартылады? Қай
кезде тебіледі? Зертте.
Қандай заттар магнитке тартылады?
85
1. Жылыту құрылғысы
– ...
1) үйге жылу беретін және тарататын құрылғы
2) электр тогы
3)
жарық көзі
2. Жарық, жылу беретін құралдарды жұмыс
істететін энергияның түрі:
1) электр
2) магнит
3) жылу
3. Кейбір металдан жасалған заттарды
тартады:
1) түйреуіш
2) магнит
3) темір
ӨЗІҢДІ ТЕКСЕР
4. Электр энергиясын неден алуға болады?
1) түйреуіштен, көлік түрінен
2) магниттен, батареядан
3) Күннен, желден, судан