Оқулық Түркістан 022 ӘОЖ


 Мембрананың метаболизмдегі рөлі, алуан түрлілігі



Pdf көрінісі
бет15/433
Дата04.11.2023
өлшемі7,9 Mb.
#189337
түріОқулық
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   433
Байланысты:
18.08.2022-biohimiya-2-b-lim-okonchat.-variant-1

1.4 Мембрананың метаболизмдегі рөлі, алуан түрлілігі
 
Барлық биомембраналардың құрылым белгілері ортақ,
ұйымдастырылу принциптері бірдей десекте, метаболизмдегі рөлі 
алуан түрлі және өзіндік ерекшеліктері болады. [13]. 
1.Мембрана - липид, белок, көмірсулардан құралған күделі
құрылым, оның негізі қалыңдығы 6-10 нм липидті биқабат. 
2.Мембрана 
құрамындағы 
белоктар 
мен 
липидтердің
арақатынасы 1 : 4-ке 4: 1- не дейін ауытқиды, бұл клеткалар мен 
органеллалардың түрлеріне байланысты болады. 
3.Мембрананың сыртқы және ішкі беттері, асимметриялы 
құрылым болып табылады. Клеткалардың әрбір мембраналары 
тұйықталған, жабық, ішкі және сыртқы беттері белокты, липидті 
құрамы жағынан бір-бірінен ерекшеленеді.
Мембрананың осы ерекшелігін трансмембранды (көлденең) 
асимметрия деп атайды. Липидті асимметрияның пайда болуының 
бірден-бір себебі, полярлы “бастары” үлкен көлемді липидтер, 
әрдайым мембрананың сыртқы жағындағы моноқабатта орналасуға 
ұмтылады. Онда липидтің полярлы “бастарының” орналасуына 
сыртқы беттің ауданы қолайлы. 
4. Мембраналар метаболикалық активті, термодинамикалық 
тұрақты 
бола 
тұра, 
ковалентті 
емес 
байланыстармен
тұрақтандырылады. 
5. Спецификалық белоктар мембранаға еніп орналасады және
басқару сигналдарын қабылдау, клеткааралық әрекеттесу, заттардың 
тасымалдануы сияқты спецификалық қызметтер атқарады. 
6. Мембраналар өтімділік, сұйықтық қасиеттері бар
құрылымдар. Молекуланың қозғалыс жылдамдығы мембрананың 
микротұтқырлығына байланысты, бұл өз кезегінде липид 


15 
құрамындағы 
қаныққан 
және 
қанықпаған 
жоғары 
май 
қышқылдарының салыстырмалы мөлшеріне байланысты болады. 
7. Көптеген мембраналар поляризациялануға қабілетті келеді. 
Мембраналар тасымалдау, энергияны түрлендіру және энегияны 
сақтау сияқты, маңызды қызметтерде негізгі рөл атқарады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   433




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет