агрекан деп
аталады
. Ол шеміршек матриксінің құрғақ салмағының 25%-ын
және бастапқы тін саплмағының 10 %-ын құрайды. Агрекан өте ірі
молекула
бір
полипептидті
тізбегіне
100
тізбек
хондроитинсульфаттар мен 30 шақты кератансульфаттардың
тізбектері тіркелген. Протеогликандардың пішіні бөтелке щеткасы
тәрізді болып келеді.
Шеміршек тіндерінде агрекан молекуласы гиалурон
қышқылдарымен
және
кішірек
байланыстырушы
белокпен
агрегаттарда жиналған. Екі компонентте агреканға G
1
домені
аймағында ковалентті емес байланыстармен жалғасқан. G
1
домені
шамамен гиалурон қышқылының 5 дисахаридті бірліктерімен
әрекеттесіп, әрі қарай бұл комплекс байланыстырушы белокпен
тұрақтандырылады. Бұл агрегаттарды жинақтау хондроциттердің
негізгі қызметі болып табылады.
Кішірек протеогликандар сіңірде, шеміршекте, байламдарда
кездеседі. Сол жерлерде кішірек кор белогы орналасқан, кор
белогына 1 немесе 2 ГАГ-р жалғасады.
Дәнекер тіндердің дисплазиясы (ДТД). Дәнекер тіндердің эмбриональды және постэмбриональды
кезеңдеріндегі, генетикалық детерминирленген күйі. Ол, дәнекер
тіндердің талшықты құрылымдары мен негізгі заттарының
ақауларынан пайда болады. Бұл, висцеральды және локомоторлы
органдардың бұзылыстары: тіндер мен органдар және бүкіл
организм деңгейінде гомеостазды бұзады, сонымен қатар түрлі
морфофункционалдық ақаулардың туындауына әкеледі.
ДТД
гликопротеидтер,
протеогликандар
және
фибробластардағы коллагендер мен эластиндердің фибрильді
талшықтарының морфологиялық өзгерістерімен сипатталады.
Генетикалық ДТД мутантты гендермен беріледі, ал жүре пайда
болған ДТД жатыр ішіндегі даму барысында, әртүрлі факторлардың
әсерінен:
-
вирусты инфекциялардың жүктілік кезінде жұқтыруынан;