§84. Ғы лы ми-фан тас ти ка лық идея лар Оқы лым 1. Мә тін ді оқып, не гіз гі ой ды табың дар. Тілдік құралдары арқылы стилін анық таң-
дар.
Ғы лы ми фан тас ти ка ны сүйе тін оқыр ман шы ғар ма ны тү сі ну үшін ғы лыми
жа ңа лық тар дан ха бар дар бо луы ти іс. Со дан ке ліп ғы лым ға құш тар лық туа ды.
Кү ні ке ше ға на ғы лы ми-фан тас ти ка лық ой ды то лық тү сі ну ге мек теп фи зи-
ка сы мен хи мия сы же тіп жа та тын. Бү гін де Гей зен берг тің бел гі сіз дік қа ғи да-
ла ры нан, Эйнш тейн нің са лыс тыр ма лы лық тео рия сы ның не гіз гі идеяла ры нан,
кварк, та хи он жә не де осы тә різ дес көп те ген нәр се ден ха бар дар бо лу ке рек.
Фан тас ти ка ның бұл жа ғы үй ре ту ші лік, ұм тыл ды ру шы лық, ғы лы ми мә лі-
мет тер бе ру си яқ ты қа бі лет ті шың дай ды.
Фан тас ти ка лық шы ғар ма лар да ғы ғы лым «та за» оқы мыс ты лар дың өзін де
қызықтырады. Өйт ке ні бел гі сіз ста тис тик тер дің есеп теуін ше, Жюль Верн нің
108 ғы лы ми-фан тас ти ка лық идея сы ның 61-і жү зе ге ас қан, 34-і қа ғи да бо -
йын ша жү зе ге асуы мүм кін, тек қа на 10-ы қа те бо лып шық қан. Сон дай-ақ Гер-
берт Уэллс тің 86 идея сы ның 9-ы ға на, ал Алек сандр Бе ляев тің 50 идея сы ның
үшеуі ға на қа те екен, Алек сей Толс той дың «Ин же нер Га рин нің ги пер бо ло иды»
ро ма ны ның ал ғаш қы ба сы лым да ры на ре дак ция ғы лы ми тұр ғы дан: «Ги пер бо-
ло ид идея сы тео рия жү зін де іс ке ас пай ды», – деп тү сі нік те ме бер ген. Соң ғы
қы рық-елу жыл дың ішін де фи зи ка да ашыл ған сү бе лі жа ңа лық тар дың бі рі
са на ла тын ла зер лер Толс той дың қия лы нан ту ған ги пер бо ло ид тің «із ба са ры»
еке ні дау сыз.
Мұн дай жағ дай лар ды ғы лы ми фан тас ти ка ның та ри хы көп теп са нап бе ре
ала ды...
(Абдулхамит Мар ха ба ев) Ойт үрт кі 1. Ғы лы ми фан тас ти ка да ғы көп те ген идея ның шын дық өмір де жү зе ге асу се бе бі не де
деп ой лай сың дар?
2. Ғы лы ми-фан тас ти калық шығармаларды ұнатасыңдар ма?