Оқушыларды дайындаудағы оқытуды жекелендіру және дифференциялау технологиялары «Қазакстан-2030»

сэйкес топтастырып окыту. Жалпы білім беретін мектептерде

дифференциялап оқытуда эртүрлі әдістер қолданылады, Соның ішінде

дифференциялаудың маңызды түрі деңгейлік дифференция болып

отыр. Оның басты ерекшелігі-оқушыларға беретін тапсырмалардың

деңгейлерген бөлінуі және олардың меңгерген ^ іл ім і мен

іскерліктеріне қойылатын талантардың дифференциялануы. Бүл

деңгей- барлық оқушылардың шамасы жететін деңгей. Осы деңгейдің

барысында курсты меңгерудің жоғары деңгейлері қалыптасады.

Оқушылар бір сыныпта бір бағдарлама бойынша білім ала отырып,

қабілеттеріне, қызығушылығына сай деңгейді таңдауға мүмкіндік

алады. Оқытуда деңгейлік диффенцияны жүзеге асыру оқытудың арнайы

технологиясын жасактауды кажет етеді.Соның ішінде білімді бақылау

жүйесіне толыгырақ тоқталайық: жалпы бакылау мен багалаудыц

үйымдастырылуының оқыту үрдісінде маңызды рөл атқартынын

білеміз. Сонымен қатар бақьілау мен бағалау оқыту үрдісінің барлық

кезеңінде жаңа материалды меңгеруден бастап, тақырып аяқталғанға

дейін қатысатыны белгілі. Бүл-жоспарга сай қолданылып жүрген

дэстүрлі бакылау мен бағалау деңгейінің негізделгендігі. Осы жүйе

бойынша талаптар жоғары деңгейде койылады. Алайда, бүл жүйе

орташа жэне төмен оқитын окушылар үшін өте ауыр.

Оқушылардың қабілеттілігіне сай оқытуды дифференциялау

олардың барлық топтарының мүдделерІн еске алуды қажет етеді. Әр

пэннің ерекшелігіне карай оқушыдан іскерліктер жиынтығы сүралады.

Негізгі іскерліктерге көңіл бөлінбейді. Деңгейлік

дифференциялаудың мақсаты-барлык окушылардың базалық деңгейін

камтамассыз ету (білім берудің мемлекеттік стандарты

бекіткен)сонымен, бір мезгілде пэнге қызығушылық пен қабілет

танытқан окушылардың одан эрі қабілетін дамытуға жагдай жасау.

Бастауыш сатыда бакылау екі приципті кезеңді анықтауы керек.

Міндетті дайындық деңгейі көлемінде материалды меңгергендігін

бакылау және мүмкін деңгейіндегі бакылау үйымдастыру.

Оқушыларды топқа бөліп алганнан кейін тапсырманы орындаса, онда

сынак тапсырылды деп есептейміз.

Әдетте, тақырыптык сынақты сабак үстінде жүргізген колайлы.

Өйткені оқушы біліміндегі кемшілік дер кезінде жойылады. Қандай

жагдайда болсын оку үрдісін жетілдіру білімділік дағдысын

калыптастыруға бағытталады. Міне, осы сиякты мақсаттагы жүмысқа

күнбе-күн айрықша назар аударып,шыгармашылык ізіденіснен

қнмылдасақ, оның жеміссіз болмайтыны белгілі. Деңгейлік

тапсырмаларға қатысты талаптар, біріншіден, эр деңгейде берілетін

білім көлемін белгілеу үшін; екіншіден, |берілетін білім көлеміне

қатысты эр деңгейде орындалатын тапсырмаларды іріктеп, таңдап алу

үшін; үшіншіден, әр деңгейдегі тапсырмалар дың кандай болуы керек,

қандай мақсатта берілуі керектігі үшін нақтыланды.

Орындалатын тапсырмаларға байланысты эр деңгейде қойылған

талаптардын бір-бірінен айырмашыльтғы ескеріледі. Бірінші деңгей

мен екінші деңгейде орындалатын тапсырмалар бір-біріне үқсамайды.

Деңгейден деңгейге көшкен сайын тапсырмаларға қойылатын талаптар

да артып, күшейіп отырады.

Әр деңгейдің өзіндік талаптарына сэйкес тапсырмалар жүйесі

жасалады. Окушыға берілетін мүндай тапсырмалар жүйесінің

барлығын бір орталыкқа бағындырып тұратын заңдылықтар болады.

Ол заңдылықтар материалды оқытуда қолданылатын тапсырмаларды

сұрыптап, таңдап алудың үстанымдары деп аталадьт.

1) Тапсырманың қызыктылығы;

2) Тапсырма мазмүнының жүйелілігі;

3) Тапсырманың жетекшілігі;

4) Тапсырманың танымдылығы;

Оқушы 4 деңгейдегі тапсырмаларды орындау барысында жаңа

тақырыпты еркін меңгеріп, 1 деңгейдегі- қабылдаушы, 2 деңгейдегіорындаушы, 3 деңгейдегі-ізденуші тарапынан отіп, өз пікірі, өз айтар ойы бар жеке тұлға дәрежесіне көтеріледі. Бүл деңгейдің алдыңғы

деңгейден айырмашылығы:

- Алдыңғы деңгейлерде окушыға тапсырмаларды орындау жолдары

айқын берілсе, бүл деңгейдс оқушының шығармашылық кабілетін

айқындайтын жэне оны дамытатын тапсырмалардың мақсаты ғана

беріледі. Ал оны орындау жолдары оқушының жеке шығармашылық

қабілетін айқындайтын жэне оны дамытатын тапсырмалардың мақсаты

ғана беріледі. Ал оны орындау жолдары окушының жеке

шығармашылық қабілетіне байланысты;

- 1-3 деңгейлердегі тапсырмаларды орындау барысында

оқушылардың жауаптары накты болдуы көзделсе, 4 деңгейдегі

тапсырмалар окушылардың өзіндік көзкарасына, дүниетанымына,