193
-
Балалар, бҥгін бізге Тапқышбек ҥлкен олжа әкелді. Ол қандайолжа?
-
Ол - нан. Нан туралы ӛсиет сӛз.
-
Нанды қастерлеу керек пе?
-
Дҧрыс-ақ, қоқымын шашпау керек.
-
Баспау керек, қоқым нанды торғайларға тастау керек.
Дыбыстың талдау-
жинақтау.
-
Балалар, біз тағамның қай тҥрі туралы әңгімелестік?
-
Нан туралы айттың.
-
Нан деген сӛзде неше дыбыс бар?
-
Ҥш дыбыс бар (н, а, н).
-
Таныс емес дыбыс қайсысы?
-
Н — дыбысы.
-
Қане, "Н" дыбысын айтайық (н...н...н...н).
-
Созып айтуға келе ме?
-
Созылып айтылады, бірақ кӛп соза алмаймыз.
-
Осы дыбысты айтқанда ауа қайдан шығып жатыр?
-
Ауа мҧрыннан шығады.
-
Ауыз қуысынан еркін шыға ма?
-
Жоқ.
-
Ендеше Бҧл қандай дыбыс деп ойлайсыңдар ?
-
Дауыссыз дыбыс.
- Дҧрыс, балалар. Міне, мынау "н" дыбысының баспа тҥрі.
Бәрің ӛз кассаларыңнан "н" әрпін алықдар.
- "Н" дыбысын қай отауға кіргіземіз?
Кӛк отауға кіргізіп, қонақ етеміз.
І) -
Балалар,
енді біраз демалайық, сергиік. Мен сендерге ертегі қойып
беремін, соны тамашалаңдар (қуыршақтармен инсцинировка).
-
"Нан жеп отырған егінші және қасқыр".
-
Адам, не жеп отырсың? -Нан.
-
Маған да нанықнан берші (жейді).
194
-
Тҥһ, қандай жақсы. Нанды қалай табасың?
-
Алдымен жерді жыртасың, сосын тырмалайсың.
-
Сонда нан бола ма?
-
Жоқ, сосын тҥқым себесің.
-
Сонда нан бола ма?
- Жоқ. Бидай кӛктемде жер бетіне шығады. Жазда піседі.
-
Сосын жеуге бола ма?
-
-Жоқ.
-
Оны орасың, баулайсың, маялайсың.
-
Енді нан болды ма?
-
Жоң. Бидайды бастырасың, диірменге апарып, ҧн қыласың.
-
Сонда нан бола ма?
-
Сен асықпа,қасқыр,оның әлі жҧмысы кӛп.
-
Тҥһ, тезірек нан болатын жолын айтсай.
-
Ҥннан қамыр ашытасың, сосын оны пісіресің.
-
Сосын нан бола ма?
-
Иә.
-
Бҧл ӛте ауыр жҧмыс екен.
-
г) Сергіту сәті.
-
Қане, балалар,
диқанға егін егуге, оруға кӛмектесейік (Оқушыларды
тҧрғызып, қимылдар жасат, жер жырту, тырмалау, тҧқым себу, ору).
-
Жоқ. Дҧрыс балалар,оған әлі кӛп жҧмыс керек.
д) - Енді балалар,
орындарыңа отырып, екі "н" әрпін алықдар да, "нан"
деген сӛзді жазыңдар (балалар жазады, мҧғалім тексеріп шығады).
- Дҧрыс,балалар. Енді "нан" деген сӛзді дыбыстық талдаумен, белгімен
жазыңдар.
(Екі кӛк,бір қызыл).
ж) - Балалар, мен таңта алдына "а"
әрпінен екеу, бір "н" әрпін қойдым.
Осы ҥш әріптен қандай сӛз жазуға болады?
195
-
А-на. Неше буын бар?
-
Екі буын бар.
-
Бірінші буын -
а,
екінші буыны
-на. А
буынын алып тастап, оқиық.
-
На,-на.
-
На деген сӛз бе?
-
Жоқ, буын.
-
Мынау ненің суреті? -Нар.
-
Нар қандай тҥлікке жатады?
-
Тҥйенің бір тҥрі.
-
Нар сӛзінде неше дыбыс бар?
-
Ҥш дыбыс бар (атату).
з) "Н" дыбысынан басталатын сӛздер атату, намыс, нҧр, Нариман,
Достарыңызбен бөлісу: