Фенокопиялар – бұл тұқым қуалайтын аурулардың фенотипіне ұқсас фенотиптің қалыптасуы жүретін фенотиптің тұқым қуаламайтын өзгерістері

Фенокопиялар – бұл тұқым қуалайтын аурулардың фенотипіне ұқсас фенотиптің қалыптасуы жүретін фенотиптің тұқым қуаламайтын өзгерістері.

• Фенокопиялар – бұл тұқым қуалайтын аурулардың фенотипіне ұқсас фенотиптің қалыптасуы жүретін фенотиптің тұқым қуаламайтын өзгерістері.
• Мысалы:
• 1. Пародонтоз - десмотонтоз немесе Готтлиб синдромы
• 2. Тіс эмалының гипоплазиясы - оның фенокопиялары
• 3. Фиброздық гиперплазия (эпилипсияда дифенилгидантоинды қабылдауға байланысты) - Фиброматоздың тұқым қуалайтын формалары
• 4. Ерін және таңдай жырығы (жүктіліктің 1 триместрінде сәулелену не гормональды әсер, токсикоздың ауыр түрі) - тұқым қуалайтын ерін және таңдай жырығы (50 –ден астам синдромдар)
• Фенокопиялар тұқым қуаламайды.

Модификациялық өзгергіштік (реакция нормасы)

• Белгінің модификациялары минимумнан максимумға қарай реакция нормасының шегінде өзгеретін вариациялық қатар түзеді. Модификациялық өзгергіштіктің генотиппен анық талатын шегі реакция нормасы деп аталады. Реакция нормасы генетикалық факторлармен бақыланып, тұқым қуалайды.

• Мысалы: ағаш жапырақтарының мөлшері
• Адамның сандық белгілерінің өзгеруі. Адамның сандық белгілері:
• Тері түсінің интенсивтілігі
• Қан қысымы, қан құрамындағы эритроциттер мөлшері
• Салмағы және т.б.

2. Генотиптік өзгергіштік - генотиптің (генетикалық материалдың) өзгеруімен байланысты өзгергіштік сыртқы ортаға факторларына тәуелсіз және тұқым қуалайды.

• Генотиптік өзгергіштік

• Комбинативтік өзгергіштік

• Мутатциялық өзгергіштік

Комбинативтік өзгергіштік –ата- аналар гендерінің қайта үйлесуіне (комбинациясы) байланысты өзгергіштік. Комбинативтік өзгергіштікте ата-аналарының гаметаларының қосылуының нәтижесінде гендердің жаңа комбинациялары пайда болады, бірақ ол гендер және хромосомалар ешқандай өзгеріске ұшырамайды.

• Комбинативтік өзгергіштіктің механизмдері:

• Ұрықтану кезінде гаметалардың кездейсоқ қосылуы

• Биологиялық түрлердің әртүрлілігін, бір түрдің дараларының әртүрлілігін және олардың тіршілікке қабілеттілігін қамтамасыз етеді.
• Мысалы: адамдардың алуан түрлілігі, бір жанұяда балалардың әртүрлілігі