П. И. Пидкасистый а у д а р ғ а н д а р
III бөлім. Тәрбие теориясы
жүктеу/скачать 13,11 Mb. Pdf көрінісі
|
дидактика кытап 2
| III бөлім. Тәрбие теориясы
323 - өмір заңдылығынан адам өмірінің нормасын ала білгенде кере алады. Сынып жетекшісінің кәсіптік мақсаты топтың тіршілік әрекетін әр түрлі топтың әрекетін үйымдастыру, рухани өмірді үғынуды үйымдастыру, жалпы адамзаттық, әлеуметтік, жеке әмірін үйымдастыру. Осы міндеттерді орындаған кезде сынып жетекшісі балаға әлеуметтік-психологиялық тәрбие- леу қалай эсер ететінін аңғарады. Ол баламен жеке түзету жэне гіедагогикалық комек корсету мақсатында жүмыс істейді. Алдымызга қойған міндеттердің мазмүнын ашайық. Баланың мектепте тіршілік ету әрекетіне ең жақсы жагдай жасау, сыныпта балалардың орналасуын, тиімді сабақ кестесін жасау, киімді сақтайтын орын, оқу қүрал-саймандарын орналастыру, таңертеңгі асты, дәрет болмелерін және оларды қолдану тәртібін үйымдасгыру осының барлыгын ойластыру қажет. Болмелерде жақсы психикалық коңіл-күйді үйымдастыру, мектеп формасына, аяқ-киіміне, дене гигиенасына баланың үлкен мән беруі осының барлығын сынып жетекшісі үйымдастырады. Ол сыныптагы әр баланың тіршілік эреке- тін бақылайды. Сабақгардың әр түрлілігін, балалардың дүниемен байланысын, топтың оқу-даму деңгейін сынып жетекшісі бақылайды. Сынып жетекшісі мектептегі қүндылықтарды сақтауга жэне оларды үлғайтуға баулиды. Балаларды дене шынықтырумен, түрлі жарыстарға қатысуга, коркемдік онермен айналысуга үйретеді. Педагог сапалы нәтиженің әртүрлі әрекетте болуын қалайды. Бірақ нәтиже жогары үмтылысқа байланысты болады. Сынып жетекшісі сапалы нәтиже үшін және оқушының қүндылық мінез-қүлқы үшін қамқор болган- дықтан мазасызданады. Балалардың рухани белсенділігі омірлік мәселелерді түсіну аясында озінің мектептегі тіршілік әрекетінде корінеді. Топгіен жүмыс істеу жоспарын, айналаны бағалау, мектептегі мәселелерді шешуге рүқсат беру, айналадагы қүбылыстар және топтық пікірталас талқыланады. Өмірдің қайсыбір сүрагы галданады да, белгілі бір формата енеді Педагог баланың іс-әрекетін және мінез-қүлқын багалап, әр баланың жеке дамуын бақылайды. Педагогикалык бақылау ең нақты, дүрыс және үдайы тиімді. Балалардың дамуын нақты багалау сияқты әдісті сынып жетекшісі то- лықтырады. Баланың рухани даму деңгейін түсінуі, осындай мінездерінің болуы жэне жеке әсері оқушыга кәсіби эсер ретінде огеді. Жеке эсер ету мақсатында ол баламен және оның әке-шешесімен жеке-жеке сөйлеседі. Ерекше тапсырмалар беру арқылы сынып жетекшісі мектегттегі және қоғамдағы оқиғаларды, оқушының озін-озі багалауына комектеседі. Жеке бастың жоспар- ларының маңыздылыгын анықтауга, психологиялық-педагогикалық көмек көрсетуге тікелей жауап береді. <. Сынып жетекшісі барлық осы сыныппен жүмыс істейтін мүғалімдермен қатынасады. Сынып жетекшісі мектепте балаларға ең жақын, себебі, ол оқушылардың омір жагдайларын, әлеуметтік жагдайларын, жеке және психо- логиялық жағдайын біледі. Кейде қиын этикалық жағдайлар болады. Мүгалімдер, сынып жетекшілері қарым-қатынас онерін жақсы меңгеруі кере к .х Сынып жетекшісінің топпен, жеке баламен жүмыс істеу жоспары болуы керек. Диагностикалық материалдар жэне балалар дамуы туралы картотекалар қажет. Педагогтын дамуы оте жогары болу керек. Мүгалім омірді, мәдениетті, адамды, табигатты сүюі керек. Сынып жетекшісінде осы қасиеттер болса, өз |