III бөлім. Тэрбие теориясы
калды балалар. - Дәл сабақ үстінде ме?» «Сөз таптары ағаштың бүтақтарында
орналасқан ба ?» - деп сүрады балалар.
Ойындық қүралдар, сайыс элементтері, рөлдік жағдаят, дүрыс бекіту және
езге әдістемелік тәсілдер баланың мақсагка бағытталған белсенділігінің
кестесін қамтамасыз етеді. Сол арқылы бала көңілі ауыр күштен тысқа
аударылады. Кез келген талпынысқа ортақ әдет қүрылады да, балаға өмірде
жеңіл болады, кәсіби еңбек, жанүя, балаларды тәрбиелеу, достық қатынас -
бүның барлығы одан рухани және денелік күшті талап етеді.
Берілген зандылыққа сәйкес жақсы педагог - балалар қызметін үйымдас-
тыра алатын педагог және оның қабілетін нығайтатын педагог.
«Тек тәрбиелеушінің өзінің белсенділігі арқасында ғана мәдениетке ену»
заңдылығын жаратпау педагогқа қиын болады. Себебі оның кәсіптік қызметі
нәтижесіз қалады, ал балалар өскен сайын тәртібі нашарлай береді. Сәби
жасынан жеткеншекке, жас жеткіншек бозбалаға дейін өсу балаға деген
талаптарды көбейтеді, егер әлеумеггік өмірдің карапайым тәжірибелерін
үйренбесе, ол мәдениетсіз, тәрбиесіз адам қатарына жатқызылады.
Үлкен адамға бар ынтасын салып, керектісін өзі орындау оңай. Педагог сол
қатені жібереді: өзі айтады, өзі көрсетеді, ойлайды, қүрастырады, көмектеседі,
алғысын айтады, амандасады... - мүнымен бала тек байқап қана отырады,
белсенділігі жок түтынушы жайында қалады. Осыдан соң жоғарыда аталған
талаптар балаға қойылғанда, оның қабілетсіздігі байқалып қалады. Сол кезде
мүғалім балаларды «қандай тәрбиесіз!» деп бағалайды. Негізінде мүталім
кәсіби маман регінде өзі кінәлі, себебі өзінің кәсіби қызметгерін іске
асырмады.
Бірінші зандылық
тәрбиенің бірінші талабын шығарады: «Тәрбиені
уйымдастыру - мәдениет пен өмірдің әрбір жағдайы мен әрекетіне сәйкес
баланың белсенді әрекетін үйымдастыру». Постулат (латынша
Достарыңызбен бөлісу: |
