Хх ғасырдағЫ Қазақ Әдебиеті дамуының алғАШҚы кезеңі электронды оқу құралы
жүктеу/скачать 2,83 Mb. Pdf көрінісі
|
treatise124489
| Лирикалық жырлары.
"Өткен күндер"(1914) атты тұңғыш өлеңдер жинағы Қазанда басылып шықты. Сәкен жинағындағы өлеңдер ағартушылық-демократтық бағытта, сыншыл реализм әдісінің арнасында жазылған. Оның азаматтық лирикасында ағартушылық идеялары кеңінен көрініс тапты. Бұл идеялар "Мұра", "Түс", "Кім басшы, аға, халықка" "Қазақ сабағы", "Жетімге", "Інішегіме" өлеңдерінде айтылды. Сонымен қатар жинақта оқу-білім қуып, жастай қалаға кеткен жігіттің "Домбыра" (1924) жинағында ақын таланты бұрынғыдан терең ашылып, сан алуан тақырыптағы көркем туындылар берді. Табиғат құбылыстарын, қазақ қоғамындағы өзгерістерді бейнелей отырып, символдық образдар жасайды. Сәкен лирикасындағы жақсы үлгілердің біразын 1926 жылы Қызылордада басылып шыққан "Экспресс" жинағынан табамыз. Кітаптағы бірталай шығарма туған даласын ("Қара жер", "Күзді күнгі дала"), айдын шалқарын ("Міне, көл"), шулаған тоғайын ("Орман"), елге деген құштарлығын жырлауға арналған. Әсіресе, хат үлгісінде жазылған, "Анаға хат", "Анаға жауап" өлеңдерінде аналық-балалық махаббатты аса сәтті бейнелеген. Сәкен Қазан төңкерісінің, азамат соғысы дәуірінің бейнесін, халықтың бостандыққа ұмтылған ой-арманын суреттеген өлеңдер де жазды. 55 С. Сейфуллиннің айрықша сүйіп жырлайтыны — күрескерлер бейнесі. Ақынның лирикалық қаһармандарынан бостандық үшін қажырлы күрес жолына берілген, айдауда, қамауда жүрсе де, ажал, апат құшағында жүрсе де еркіндікті, бостандықты аңсаған, қайратты да тәкаппар, нәзік те сезімтал әрі сыншыл ақынның өр тұлғасын танимыз. Сәкен лирикасының тақырыптық, ішкі жанрлық, сыр-сипаты әр алуан. Оның поэзиясында саяси лирика да, өзі туып өскен, өзі аралаған жерлердің көркі мен келбеті де, замандастарының көңіл- күйлері, достық, махаббатық сезімдері де елеулі орын алады. Акынның «Сыр сандық», «Қашқынның ауылы», «Автомобилъ», «Жазғы дала», «Ақсақ киік», «Маузер». т.б. лирикалары да уақиға желісі бар туындылар. Мұндай сюжетті лирикалар Сәкеннің ақындық кемелдігін танытады. жүктеу/скачать 2,83 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|