Тыныс алудың нервтік және гуморальдық реттелуі . Төменгі дәрежелі тыныс алу орталығы
сопақша мида орналасқан. Ол дем алу мен дем шығаруға жауапты екі бөлімнен тұрады.
Тыныс алу орталығындағы жүйке жасушаларының қозуы қандағы көмірқышқыл газының
концентрациясына байланысты (гуморальды фактор). Көмірқышқыл газының тыныс орталығына әсері
екі түрлі жолмен іске асады: а) нейрондарды қоректендіретін қанның құрамының тікелей әсері; б)
рефлекторлы жолмен көмірқышқыл газының арнайы хеморецепторларға әсері.
Бұлардан басқа рефлекторлы түрде болатын тыныс алу мүшелерінің қызметінің реттелуінің де
маңызы үлкен. Айталық, дем алғанда өкпе керіледі де, оның қабырғасындағы және қабырға аралық
бұлшық еттер мен диафрагмада орналасқан барорецепторлар тітіркенеді. Оларда пайда болған
импульстар орталыққа тепкіш жол арқылы сопақша миға барып, оның нейрондарының қызметін тежейді
де, дем алу тоқтап, дем шығару басталады. Өкпенің керіліп созылуы тоқтасымен тыныс алу орталығына
баратын импульстер тоқтап, нейрондардың қозғыштығы артады да қайтадан дем алу басталады.
