Программалау технологиясы
жүктеу/скачать 2,48 Mb. Pdf көрінісі
|
Мукашев С Builder
- Бұл бет үшін навигация:
- Вариант 3 – “қорған” Вариант 4 – “робот” Вариант 5-“танк” Вариант 6 –“штанга” Вариант 7-“Саққұлақ” Вариант 8 –“қоян”
| .
AVI. Стандарт видеоклиптерінің Shell 32.dll библеотекасы болады. Ӛзіндік жұмыс тапсымалары Тапсырмалар: a) Функцияның графиктерін салу программасын құрыңыз: 1. y=a*x^2+b*x 2. y=x^3+a*x^2+b*x 3. y=a*sinx +b 4. y=-a*x^2+b*x 5. y=a*x^5 6. y=a*cos(x-1)+|x| 7. y=a/x 8. y=(x+a)/(x-b) 9. y=a+b/x+c/x^2 10. y=a-b/x-c/x^2 b) Суреттерді салу және оларды қозғалту программасын құрыңыз: Вариант 1 –“тышқан” Вариант 2 – “нысана” Вариант 3 – “қорған” Вариант 4 – “робот” Вариант 5-“танк” Вариант 6 –“штанга” Вариант 7-“Саққұлақ” Вариант 8 –“қоян” Вариант 9- «чебурашка» Вариант 10 – «жұлдызша» 11 – зертханалық жұмыс. С++ Buildеr 6 ортасында деректер қорын құру Әдістемелік нұсқаулар Borland C++ Builder қолданып, бiр қолданушылық деректер қорымен, сонымен қатар ДҚБЖ серверлерімен, яғни Oracle, Sybase, Informix, Interbase, MS SQL Server, DB2, сондай-ақ ODBC -кӛздерімен жұмыс жасайтын қосымша құруға болады. C++ Builder -де деректер жиыны – бұл жазбалар жиынынан тұратын объект, олардың әрқайсысы ӛрістерден және ағымдағы жазба кӛрсеткіштерінен тұрады. Деректер жиыны C++ Builder –де TDataSet абстрактілі класының (абстрактілі клас- басқа кластарды туындататын класс, бірақ берілген кластан объект экзамплярын құруға болмайды) тума класстары болады. Мысалы, Data Access парағының компоненттер палитрасындағы TQuery, TTable және TStoredProc компоненттері - TDBDataSet мұрагерлері, олар ӛз кезегінде TDataSet мұрагерлері. TDataSet - кестелерді ашу, сұраныстарды және жолдар бойынша ауыстыруларды орындайтын құралдармен қамтамасыз ететін, кестелерді басқару және сұраныстар абстракциясынан тұрады. TDataSource компоненті DataSource компоненті TDataSet (TTable, TQuery, TStoredProc) және Data Controls компоненттері арасындағы аралық қызметін атқарады. Data Controls компоненттері - формада деректердің ұсынылуын қамтамасыз ететін басқару элементтері. TdataSet компоненттері Borland Database Engine (BDE) кітапханасымен байланысты басқарады, ал DataSource компоненті Data Controls компоненті деректерімен байланысты басқарады. ДҚ-ның қарапайым қосымшаларында DataSource компоненті - TDataSet (TTable немесе TQuery) бір компонентімен және Data Controls (DBGrid, DBEdit және т.б.) бірнеше компонентімен байланысты. DataSource компонентінің TDataSet және DataControls компоненттерімен байланысы келесі қасиеттер мен оқиғаларды қолдану арқылы жүзеге асады: DataSet қасиеті – TDataSource компонентінің атын белгілейді. DataSet мәнін объектілер инспекторы арқылы орнатылады. Enabled қасиеті - TDataSource және Data Controls компоненттері арасындағы байланысты белсенді етеді немесе тоқтады. Егер Enabled қасиетінің мәні true болса, онда TDataSource Data Controls компоненттерімен байланысқан, яғни деректер жиыны ӛзгерiстерiн қабылдайды. Enabled қасиетін қолдану TDataSource пен Data Controls визуальды компоненттерiн уақытша айыруға мүмкiндiк бередi. Мысалы, іздеу жағдайында, экранда барлық кестелерді парақтағанда кестеде үлкен кӛлемдегі жазбаларды кӛрсетпеу үшін. AutoEdit қасиеті - Data Controls компоненттерінде ӛңдеу қалай басталатынын бақылайды. Егер мәні true болса, онда ӛңдеу тәртiбі TDataSet компонентімен байланысқан Data Controls компонентiнің фокус алу кезiнен басталады. Қарсы жағдайда ӛңдеу режимі TDataSet компонентінің Edit әдісін шақыру кезінде басталады, мысалы DBNavigator компонентіндегі Edit батырмасын қолданушы басқаннан кейін. OnDataChange оқиғасы – ӛрістер, жазбалар, кестелер, сұраныстар мәндерін ӛзгерту кезінде шақырылады. OnUpdateData оқиғасы - қолданушы TDataSet -тегі ағымдағы жазбаны ӛзгерткісі келгенде шақырылады. TTable компоненті Деректер қорындағы кестелерге қатынаудың ең қарапайым жолы TТable компонентін қолдану, ол бір кестеге қатынауға рұқсат береді. Осы мақсатта жиі қолданатын қасиеттері тӛмендегілер: Active – берілген кесте ашық (true) немесе жоқ (false) екенін кӛрсетеді. DatabaseName - құрамында ізделінетін кесте бар каталог аты, немесе қашықтағы ДҚ псевдонимі (alias) (Псевдонимдер BDE конфигурациясы утилиталары арқылы орнатылады, немесе мәзірдің Database/Explore пункті арқылы шақырылатын SQL Explorer арқылы орнатылады). Бұл қасиет кесте жабық (оның Active қасиеті false болғанда) болған жағдайда ғана ӛзгертіледі. Мысалы: Table1->Active = false; Table1->DatabaseName = "BCDEMOS" Table1->Active = true; TableName – кесте аты. Exclusive – егер бұл қасиет true мәнін қабылдаса, кесте берілген қосымшамен ашық болғанда, кестені басқа ешқандай қолданушы аша алмайды. Егер бұл қасиет false (үнсіздік бойынша) болса, онда басқа қолданушыларда осы кестені аша алады. IndexName – кестеге екінші индексті белгілейді. Бұл қасиетті кесте ашық болғанда ӛзгертуге болмайды. MasterFields – басқа кестемен байланыс жасау үшiн ӛрiстiң атын анықтайды. MasterSource – TDataSource компонентінің аты , TTable осы арқылы байланысқан кестеден деректерді алады. ReadOnly - егер бұл қасиет true болса, кесте "тек қана оқу үшiн" тәртiбінде ашылған. Кесте ашық болғанда ReadOnly қасиетiн ӛзгертуге болмайды. Fields - TField объектілері массиві. Бұл қасиетті қолданып, кесте құрылымы алдан-ала белгілі болғанда, ӛрістерге нӛмірі бойынша қатынауға болады: Edit1->Text=Table1->Fields[2]->AsString; TTable компонентімен жұмыс жасағанда жиі қолданылатын әдістер: Open және Close - Active қасиетіндегі True және False мәндеріне сәйкес. Refresh - ДҚ деректер жиынын қайтадан санауға мүмкiндiк бередi. First, Last, Next, Prior ағымдағы жазба кӛрсеткішін біріншіге, соңына, келесіге және алдынғы жазбаларға сәйкес ауыстырады, мысалы: Table1->First(); while (!Table1->Eof) { //бірнәрсе жасаймыз... Table1->Next(); }; Insert, Edit, Delete, Append – жазба қосу үшін кестелерді жазу, ӛңдеу, алып тастау, жазбаларды қосу режимдерiне ауыстырады Post – ӛзгертілген деректерді физикалық сақтауды жүзеге асырады. Мысалы, Table2->Insert(); Table2->Fields[0]->AsInteger = 100; Table2->Fields[1]->AsString =Edit1->Text; Table2->Post(); Cancel – енгізілген ӛзгертулерді (физикалық сақталмаған) болдырмайды. Формаға TТable компонентін енгізу үшін, келесілерді орындау қажет: Data Access парағындағы TТable компонентін формаға немесе деректер модуліне орналастыру; DatabaseName қасиетіне ДҚ орналасқан каталог немесе псевдоним атын беру; TableName қасиетіне кесте атын беру немесе тізімнен кесте атын таңдау; Формаға DataSource компонентін орналастыру және DataSet қасиетінің мәніне TТable компоненті атына беру; Data Controls компоненттерін орналастыру және оларды DataSource компонентімен байланыстыру, яғни ДҚ кестелеріндегі деректер экранда кӛріну үшін. TDBGrid компоненті TDBGrid компоненті TTable немесе TQuery компоненттері деректерін экранда кестелік түрде кӛрсетуді қамтамасыз етеді. Қосымшада берілген ДҚ кӛрсету, қою, жою, ӛңдеу үшін TDBGrid қолданады. Әдетте TDBGrid DBNavigator -мен бірге қолданылады, сонымен қатар басқа да интерфейстік элементтерді TTable компонентінің First, Last, Next, Ptior, Insert, Delete, Edit, Append, Post, Cancel ӛңдеуші оқиға әдістерін қосу арқылы қолдануға болады. Кестенің сыртқы түрін (мысалы, баған тақырыбы жазуын) ӛңдеушінің Columns Editor қасиеті арқылы ӛзгертуге болады. Columns Editor шақыру DBGrid компонетінің контекстті мәзірінен сәйкес опцияны таңдау арқылы немесе объектілер инспекторы бағанынан Columns қасиетінің мәнін беру арқылы жүзеге асады. 4.18-сурет. DBGrid бағаны қасиетін Columns Editor арқылы орнату. DBGrid сипаттамаларын берудің тағы бір жолы TField компоненттері жиынының статистикалық әдістері бойынша. Деректер жиынындағы әр ӛріске құрылған TField типіндегі компонент арқылы DBGrid -те кӛріну үшін енін, форматын, маскасын, орналасатын жерін және басқа да сипаттамаларын орнатуға болады. Float, Integer және Date ӛрістері DisplayMask қасиетіне ие. Бұл қасиетті, деректерді DBGrid компонентінде немесе Data Controls -тың басқа компонентінде форматтау үшін қолдануға болады. Мысалы, дата типті ӛрістерге mm-dd-yy экрандық форматын қолдануға болады. Кейбір TField (мысалы , TStringField ) компоненттері EditMask қасиетіне ие, ол DBGrid және басқа Data Controls компоненттеріне деректерді енгізуді орнатады. EditMask қасиетін орнату үшін Object Inspector -дегі Field компонентін орнатып, EditMask қасиетін таңдау керек, кейін Input Mask Editor диалогты панелі кӛрінеді /4.19- сурет/. Ӛңдеу маскасын тексеру үшін Test Input ӛрісіне мән енгізу қажет 4.19-сурет. Input Mask Editor диалогтік панелі Жаттығу жұмыстары Қарапайым қосымша құру ДҚ кестелерін ӛңдеуге арналған қарапайым қосымша құрып кӛрейік. Ол үшін BCDEMOS деректер қорындағы COUNTRY кестесін қолданамыз, C++ Builder комплектісінің құрамындағы. Жаңа жоба құрамыз және оның басты формасын COUNT1.CPP деп сақтаймыз, ал жобаның ӛзін COUNT.MAK деп сақтаймыз. Data Access парағының компоненттер палитрасын қолдана отырып, TTable және DataSource компоненттерін формаға орналастырамыз. Table1 компонентінің Database Name қасиетіне BCDEMOS мәнін орнатамыз, TableName қасиетіне COUNTRY.DB мәнін, Active қасиетіне true мәніне теңестіреміз. Ары қарай DataSource1 компонентінің DataSet қасиетінің мәніне Table1 теңестіреміз. Data Controls парағының компоненттер палитрасын қолданып, формаға DBGrid және DBNavigator компоненттерін орналастырамыз. Екі компоненттің DataSource қасиетіне DataSource1 мәнін меншіктейміз. 4.20-сурет. COUNT қосымшасының басты формасы Алынған жобаны компиляциялауға және тестілеуге болады. Бұдан басқа, осындай қосымша құрудың ӛте қарапайым әдісі бар. Осы мақсатта мәзірден Database/Explore пунктін таңдап, SQL Explorer утилитасын қолдануға болады. SQL Explorer терезесінің сол жақ бӛлігінен Databases парағын таңдап және сәйкесінше деректер қоры атының жаңындағы "+" белгісін басып, Tables опциясын таңдау қажет. Осыдан кейін терезенің оң жақ бӛлігінен Summary бүктемесін таңдаймыз және қажетті кесте аты (біздің жағдайда COUNTRY.DB ) жұлдызшасын тышқан арқылы бос формаға әкелеміз. Формада TDBGrid, TDataSource және TTable компоненттері пайда болады. Осыдан кейін DBNavigator - ды қосып, оны TDataSource -пен байланыстырамыз және кестені белсенді етеміз. |