гҥлденген монархияда болса, ал монархия болса тҧтастай барлық
жерде болса — міне осылай, егер сен маған барлық дҥниежҥзін
көрсетсең, бҧл гҥлденген монархия қайда болар еді, бҧл жемісті
арал, бҧл тамаша қала, бҧл теңдессіз қамала, керемет қорған, осы
жағымды аппартаменттер,
керемет бөлме, тоқыма қҧралы,
сандық, бағалы сыртқы қап, мынау керемет қобдиша, қару толған
əмиян жалтырған болса, онда мені сенің ақшаң жəне өзің секілді
аз толғандырған болар еді. <...>
Ж.Б. Мольер
<...> 1870-жылдары, сол кездері, не темір, не шоссе жолдары. Не
газ, не стеоригиндік жарық, не серіппелі төмен ивандар, не лаксыз
жиі аздар, не көзілдірік киген ренжіген жастар, не либерал
философ-əйелдер, не кіші əйелдер-камелийлер болмағанда, біздің
уақытта көп дамығандар, — сол бір аңғал кездері, Мəскеуден,
Петерборғае бара жатқан пəуеске немесе арбада,
өзімен бірге
тҧтастай ҥйге дайындау ҥшін арналған тҧтас бір ас ҥйді алып
жҥреді, жҧмсақ, шаңды əрі лас жолда сегіз тəулік жҥрді сосын өрт
котлеттеріне, валдай дөңгелке нандар мен кҥлшелерге сенді, —
ҧзақ кҥзгі кеште жиырма жəне отыз адамнан тҧратын отбасыға
жарық бере отырып, май шамдар жанды, канделябрдегі кеште
балуыз жəне шиырық шамдар қойылды, жиһаз
симметриялы
тҥрде қойылса, біздің əкелерсіз онда əлі жас, бірде бір əжімі, ақ
шашы болған емес, жəне əйелдер ҥшін атысты, бөлменің басқа
бҧрышынан жерге абайсызда немесе абайсызда емес тҥскен
орамалды көтерді, біздің аналарымыз болса, тар белді, жеңі ҥлкен
көйлек киді, отбасылық істі билеттерді суырып алып шешеміз;
керемет ханымдар – камелийлер кҥндізгі жарықтан жасырынғанда
—
аңғал уақыттарда масон ложасы, мартинистер, тугенбундтар,
Милорадо-вичтер, Давыдовтар, Пушкиндер уақытында, — К.
губернатор қаласында көпестер съезді болды,
шонжарлар
сайлауымен аяқталды. <...>
Л. Н. Толстой
<...> тіпті, Петербордың солтҥстік сҧр аспаны сөнсе де, барлық
шенді адамдар, өзі қалағаныңша тамақтанды, тамақ ішті, алынған
шағымдар мен жеке наздар, департаменттік қауырсынмен
бекігеннен кейін, демалдық, жҥгіріс, өзіңнің жəне өзгенің қажетті
сабақтары мен
саған қойылған басқа барлығы, несімен керек,
тынымсыз адам, шенділер қалған уақытты өткізуге мҥмкіндік
бермесе: кім өткірлеу, сол театрға беттейді; кім көшеге барады,
оны қарағанын, қандай қалпақ
кигенін анықтаңыздар; кім кешке, қандай да бір бос кеуде қызға,
шағын шенділер тобындағы əлдебір жҧлдызға ақша шашу; ҥшінші
қабат, екі шағын бөлмеде алдыңы немесе ас ҥймен немесе қандай
да сəнді наразылықтарымен,
шам немесе басқа заттармен,
көптеген бас тартулар, тҥскі астан бас тартулар мен қыдырыстағы
ойын-сауықты қҧратын; сөздерге қарағанда, тіпті сол уақыттарда,
барлық шенділер өз жолдастырының кішкентай пəтерлерінде
орналастырған кездері, қҧны жоқ кепкен наны бар стақан шайды
іше отырып, дауылды висті ойнау, ҧзақ шылым тҥтінінен тҥтін
шығарып, жоғары қоғамға тарайтын қандай да бір өсекті тарату
кезінде əңгімелесу, одан ешқашан жəне ешбір жарыста орыс
адамы бас тарта алмайды, тіпті айтатын ештеңе болмаса да,
комендант жайлы мəңгі
анекдотты айта отырып, фальконетова
монументі атының қҧйрығы кесілді деген қорытындыға келді де,
— сөзбен, тіпті, бəрі көңіл-көтергісі келсе де, Акакий Акакиевич
ешбір ойын-сауыққа ешбір мəн беген жоқ <...>
Н.В.Гоголъ
Достарыңызбен бөлісу: