Кейбір дауыстағы кемшіліктерді тҥзетуге
арналған жаттығулар
1-жаттығу.
Дірілдеген дауысты тҥзету: дем шығару арқылы
мына дыбыстарды айтыңыздар «м», «н», ҥнді дауыссызбен
дыбыстауды ҧстап тҧрыңыз, содан кейін дауысты дыбыстарды
қысқаша айтыңыз: «ммми — мммэ — ммма — мммо — ммму
—
ммми, ннни — нннэ — ннна — ннно — ннну — ннны».
2-жаттығу
қатаң жəне мыңқылдаған дауысты тҥзету: дем
шығарғанда мына дыбыстарды айтыңыз «л», «р»: «ллли — лллэ
—
ллла — ллло — лллу — лллы, ррри — рррэ — ррра — ррро —
ррру — ррры».
3-
жаттығу.
Көп ҥнді дауысты тҥзету: бір рет дем шығарып,
дыбыстарды айту «м», «л», алдымен оларды 4-5 нотаға
төмендетіп, сосын осылайша жоғарылатып айту.
4-жаттығу.
Айтылу мəнерімен дауысты тҥзету (мҧрынмен айту):
дем шығарғанда, мына дыбыстарды айту «б», «д», «г», соңғы
дауыссызды бҧзбай дауысты дыбыстармен айту: «бибб
—
бэбб — бабб — бобб — бубб — быбб» жəне т.б.
5-жаттығу.
Өз дауысыңызды анағҧрлым ҥнді əні кҥшті ету ҥшін,
дем шығарғанда, əндетіп мына дыбыстармен жаңылтпашты
айтыңыз: «б», «м», «н», «з». Сонымен бірге, дауысқа əртҥрлі реңк
беріңіз: кінəлаушы, сендіруші, шақырушы жəне т.б. мысалы:
«Мма- ла-анья — болту-унья ммоло-око боллта-ала-а, выбалл-
тывала, да не вы-ыболтала-а». Немесе: Ззвенит зземля от
ззолотого ззноя».
Гигиена және дауыстың алдын алу.
1.
Жҧтқыншағыңызды шөппен кҥн сайын шайып отырыңыз:
шайқурай, шатыраш, қырмызыгҥл гҥлдері, өгейшөп жапырақтары;
майқарағайдың, қайыңның, шыршаның, қарағай жапарықтары
мен емен жəне терек бҥршіктерінің буланған инелерімен тыныс
аласыз.
2.
Шылым тартпаңыз! Никотин сіңірдің иілімділігін қҧрғатып,
əсерінен қарлығу жəне жөтел пайда болады.
3.
Тамағыңыз қҧрғаса, тамақты тҥймедағы тҧнбасымен (қайнаған
стақандағы суға 1-2 ас қасық) шайыңыз.
4.
Тамақ жыбырлағанда, мҧрын мен ауызға 5-6 тамшы зəйтҥн,
шабдалы, өрік майын тамызыңыз.
5.
Қабыну кезінде тамақты фурацилинмен немесе əр 2-3 сағат
сайын эвкалипт тҧнбасымен шайыңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |