Поэмалары.
Ақын ел аузындағы ертегі, аңыздар
дәстүрімен бірталай поэма туғызған. Соның бірі -
«Алатаудың баурайында» ертегі-дастаны. Ертегі-дастан
Ре
по
зи
то
ри
й
Ка
рГ
У
246
арнаудан және тӛрт бӛлімнен тұрады. Автор халық
ертегілерінің Алдар кӛсе, Тоғыз Тоңқылдақ, бір Шіңкілдек,
балықшы шал сияқты кейіпкерлерін еске алады да, бүгінгі
күннің ӛзге ертегісін баяндауға кіріседі. Туған жерден
жырақ кеткен бір жарлы жан жұбайымен ақылдасып елге
қайтуды ойлайды. Қара лашығын сатады да құнына есек
алады. Сӛйтіп, туған жеріне оралады. Жақының қара
лашығын Сорай деген кедей сатып алған екен. Сорай лашық
астынан кесек-кесек алтын табады. Сорай Жақыны іздеп
Қаракемерге тартады. Жақы алтыннан бас тартады.
«Алтынды сен ал» деп Сорайға жалынады. «Оңай олжа -
арам ас» - деп Сорай алтынды алғысы келмейді. Жақы екеуі
қазыға жүгінеді. Қазы «біріңде ұл, біріңде қыз, екеуін
үйлендіріңдер, еншісіне алтынды беріңдер»- дейді. Қыз бен
жігіт те алтыннан бас тартады. Қазыға, ханға жүгінеді. Хан
уәзірі Жиренше былай дейді:
Хан тақсыр, сіз алыңыз
Алтынға елді жалдаңыз
Алма бағын салыңыз,
Халқыңызға арнаңыз.
Сӛйтіп, Қастек пен Қаракемерде алма ағашы бой түзейді.
Алма бағы жайқалған жер -Алматы. Дастанның тӛртінші
бӛлімі түгелдей қала кӛркін сипаттауға арналады.
Дастанның қысқаша сюжеті осындай. «Тәжірибелі талант
«Алатау баурайында» поэмасының тең жартысына дейін ел
ертегі, аңызының ізімен жырлап отырады, ортасынан ауа
жасыл желек жамылған астананың бүгінгі кӛркін
қызықтауға ойысады. Алатаудың алмасы жайлы аңыз,
ертегіні бала тілінде баяндай келіп:
Ертектегі сол бақтың
Кӛргің келсе жұрнағын,
Әсем таулы алқаптың,
Ре
по
зи
то
ри
й
Ка
рГ
У
247
Алабына жүр,жаным,
- деп осы ӛлкенің бүгініне әкеліп жалғайды. Алмалы
ӛлкенің Кешегі зар тіршілігі мен Бүгінгі шат ӛмірі
осылайша жаңа ертегі-поэмаға айналған»(16,221)
Достарыңызбен бөлісу: |