84 14-есеп . Тілімді жапырақты биік өсетін қызан өсімдігі өздігінен
тозаңданған кезде, өздеріне ұқсаған 924, картоп жапырағына ұқсас
биік 317, тілім жапырақты аласа 218 жəне картоп жапырақты аласа
108 өсімдік алынды. Аталған өсімдіктердің генотипін анықта. Есеп
шартына қызанның қандай белгілері доминантты жəне рецессивті
екендігі айтылмаған. Алынған өсімдіктердің қатынасына қарап,
белгілердің тұқым қуалау қасиетін жəне өсімдіктердің генотипін
анықтауға болады. Есептің шартында былай делінген:
Р – ұзын тілімді жапырақты х ұзын тілімді жапырақты
Ғ 924 317 298 108
тілімді картоп тілімді картоп
жапырақты жапырақты жапырақты жапырақты
биік биік аласа аласа
Бұл алынған қатынас сандар Мендельдің тəуелсіз ажырау заңына
сəйкес (9:3:3:1) келеді. Сондықтан бастапқы өсімдік екі белгісі бо-
йынша гетерозиготты (
АаВв ) болғандықтан, белгілер жөнінде мы-
нандай қорытынды жасауға болады:
Ген белгі
А – биік
а – аласа
В – тілімді жапырақты
в – картоп жапырақты
Олай болса есеп шартына сəйкес будандастыру үлгісі былай жа-
зылады:
Р
