Құрастырған: Жалпы тарих және әлеуметтік-гуманитарлық пәндер
Адамның өлімімен байланысты ескерткіштер (Солтүстік Қазақстан
жүктеу/скачать 1,24 Mb. Pdf көрінісі
|
растыр ан
| Адамның өлімімен байланысты ескерткіштер (Солтүстік Қазақстан
ескерткіштері мысал ретінде) Жерлеу орындары. Топырақты молалар үстінде орнатылған белгі болмайды.Олар мустьер дәуіріндегі үнгірлерде пайда болып,жоғарғы полеолитте кең тараған. Мүмкін алғашында орнатылған бұл молалар үстіне қоршау орнатылған да шығар,бірақ осы уақытқа дейін сақталмаған. Обалар. Обалар көлеміне байланысты үлкен және кіші деп бөлінеді,құрамына қарай: тас, топырақты, таспен топырақ аралас түрлерге бөлінеді. Ішкі құрлысыда әртүрлі болады. Ішкі құрылысында үлкен жерлеу камералары болады. Жалғыз обалар сирек кездеседі. Көбінде обалар тобымен орналасады. Бір орында әр уақыттың обалары кездеседі. Кенотафтар. Қорғандарды қазу барысында молалар құрлысы болғанмен ішінде мәйіт орналаспайды. Мұндай жалған қорғандарды кенотафтар деп атайды. Олар әртүрлі дәуірде көп кездеседі. Этнографиялық бақылаулармен көне жазба деректерінің мәліметтері бойынша адамның тірі кезінде алдын ала дайындалып қойған молаларға жерленбеуінен осындай кенотафтар пайда болған. Дольмендер, менгирлер, кромлехтер. Берілген үш ескерткіштің ішінде жерлеу орны дольмендер. Дольмендер ірі тастардан қаланған бетін тас плитамен жапқан қоршау. Олар қола дәуірінде кең тарап, Атлант жағалауларында, Батыс Европада, Солтүстік Африкада, Кавказда және Қырымда кездеседі. Менгирлер мен кромлехтерді жерлеу ескерткіштер қатарына жатқызу қиын. Менгирлер биік тас бағандар кейде оюлармен әшекейленген. Кромлехтер-ірі тастан жасалған шеңберлі қоршау. Екеуіде неолит және қола дәуіріне жатады. Бұл ескерткіштер Кавказда,Орта Азияда және Оңтүстік Сібірде кездеседі. |