62
6.2-сурет - Жиынтықты, тұрақты және айнымалы
шығындардың қисығы
Жалпы тұрақты және айнымалы
шығындармен қатар жалпы
шығындардың ӛнімдер бірлігіне деген қатынасын бейнелейтін
орташа шығындарды есептеу пайдаланылады.
Ӛйткені ӛндіріс кӛлемінің
ұлғаюымен, ӛнімдер бірлігіне
келетін тұрақты шығындар азаятын болады, онда орташа тұрақты
шығындардың қисығы AFC (average fixed cost) теріс кӛлбеуде
болады.
Орташа тұрақты шығындар
мына формула бойынша
есептеледі:
мұнда
FC - тұрақты шығындар;
Q - ӛндіріс кӛлемі.
Орташа айнымалы шығындар AVC
(average variable cost)
айнымалы шығындарды ӛндіріс кӛлеміне бӛлу
жолымен
анықталады:
мұнда VC - айнымалы шығындар;
Q - ӛндіріс кӛлемі.
63
Орташа айнымалы шығындар ӛндірістің оңтайлы мӛлшеріне
жету кезінде минимум болып қалыптасады.
Орташа айнымалы шығындар фирманың экономикалық
жағдайын: оның тепе-теңдік жағдайы және даму перспективасы -
ӛндірісті кеңейту, қысқарту немесе
саладан кетуін талдауда
маңызды роль атқарады.
Достарыңызбен бөлісу: 
