«ОҚУШЫЛАР
»
сериясы
«XVIII СӘТБАЕВ ОҚУЛАРЫ»
140
141
арнайы жаттығу түрі қолданылады екен. Аймақтық әкімшілік
жағынан мақұлданып әрі ресми бекітілген «Қара жорға» әр
мектептің міндетті түрде орындайтын радиогимнастикасына
айналған. Сондай-ақ біздің бұл ұлттық биіміз Қытай компартиясының
мерейлі тойына арналыпты. Солай болса болсын-ақ, бірақ «Қара
жорғаның» даңқын бірінші шығаратын біз болуымыз керек еді,
бауырлар. Игілігімізге бұл жолы да иелік ете алмадық. Жоғарыда
айтқанымыздай, халқымыз өзінің ұлттық би өнері арқылы қазақы
тұрмысқа берік енген әдеп-ғұрыптар мен алуан түрлі тәрбиелік
бағыттағы іс-әрекеттерді бейнелеп қана қоймай, сондай ұлағатты
һәм сындарлы өнерді жастардың бойына сіңіре білген. Қазақтың
би өнері туралы ұлы жазушы Мұхтар Әуезов: «Біздің қазақ халқы
дарынды, өнерпаз халық, ән, күй деген мұрамызда шек жоқ. Ал бұл
қазақ халқында биден қалған мұра өте аз. Жаңа ұрпақ осы биді
қолға алғаны жөн. Менің байқауымша, осы өнерге талпынып жүрген
Шара (Ш.Жиенқұлованы айтады. Ж.М.) сияқты жастар бар көрінеді.
Одан бір нәрсе шығатын түрі бар. Ал қай өнерді алсақ та, опера
болсын, музыка театры болсын, оның бәрі бисіз болмайды. Қазақтың
мидай даласы… Көкпарды көз алдыңызға елестетіп көріңізші.
Бәйгені көрдіңіз бе? Жорғаның жүрісін көрдің бе? Міне, осының
бәрі қимыл-қозғалыс. Аттың желісі, жәй жүрісі, сылбыр жүрісі,
шабыс жүрісі осының бәрі би емес пе? Би. Қазақтың күйін тыңдап
көріңіз, қандай әуен иірімдері, ырғақтар жатыр. Қол өнері, ағаш
үйдің өзі, ою, кілем тоқу, өрмек тоқу, ши орау, осының бәрі қимыл,
осының бәрін ойлап, музыкасын тауып, күйін тауып сәйкестірсең,
би болып шығады, – деп қазақ биінің өмірдің өзінен алынғандығын
алға тартқан.. Алайда ұлттық би, өзінің өміршеңдігін сан ғасырдан
кейін қайтадан дәлелдеді. Бұл да болса, қазақ би өнерінің мәңгі
өшпейтін өнер екендігінің дәлелі. «Қазақ биі»секілді ұлттық
байлығымыздың ғұмыры да ұзағынан болғай!
ӘДЕБИЕТТЕР
1 Танцы друзей (Ш. Жиенкулова) «Мектеп баспасы»-22-33 б.
2 Танцы друзей (Ш. Жиенкулова) «Мектеп баспасы»-35-77 б.3
Танцы друзей (Ш. Жиенкулова) «Мектеп баспасы»-86-108 б.
4 Пять казахских танцев (Всеволодская-Голушкевич О) «Өнер
баспасы» 16-119 б.
Достарыңызбен бөлісу: |