135
- ды, - ты
түрінде жалғанады да, жіңішке буыннан кейін
-ні, -ді,
-ті
түрінде
жалғанады.
Табыс септік жалғаулары дыбыс үндестігі бойынша сөздің соңғы
дыбысының әуеніне қарай, төмендегі түрде құбылып жалғанады:
а) сөздің соңы дауысты дыбысқа аяқталса, қосымша
-ны
,
-ні
түрінде
жалғанады
(ата+ны, әже-ні);
ә) сөздің соңы ұяң
з,
ж
дыбыстарына және үнді дыбыстардың біріне
аяқталса, қосымша
-
ды, -д
і
түрінде жалғанады
(нан-ды, шам-ды, жез-ді, ел-
ді,жер-ді, үй-ді);
б) сөздің соңы қатаң дыбысқа аяқталса
,
қосымша
-ты, -ті
түрінде
жалғанады
( хат-ты, шаш-ты, шелек-ті, бет-ті, пеш-ті);
в) тәуелдік жалғауының III жағынан кейін қосымша жалғыз
-н
дыбысы
түрінде жалғанады
(ағасы + н, інісі+н,қаламы + н, дәптері+н).
Табыс септік жалғаулары да, ілік септік жалғаулары сияқты, ашық түрде
де, жасырын түрде де қолданылады.
Жалпы есім сөзі етістіктен болған мүшеге тіркесе айтылса, табыс септік
жалғауы жалғанбай, табыс септіктің жасырын түрі қолданылады. Мысалы:
1)
Екеуіміз
Достарыңызбен бөлісу: