5.3. Мойын үшбүрыштары
М ойы нның алд ы ң ғы беті т іл асты сү й ек пен ң о сң ар ы н ш ал ы бүл-
ш ыңеттің ар тқ ы ң ар ы н ш асы
(v e n te r posterior)
ар ң ы л ы ек і ай м аң ң а
бөлінеді:
1) тіласты сүйек үсті;
2) тіласты сүйек асты .
Тіласты сүйек үстін дегі бүлш ы ң еттер ауы з қу ы сы түбін ңүрай-
ды. Б үл айм аң м ойы н мен бас ар асы н д ағы ш е к а р а болы п есепте-
леді. Т іласты сүйек үстін дегі а й м аң та ү ш б ү р ы ш тар бар: и ек асты -
лы қ (дара), ол тіласты сүйек ж ән е қ о сң ар ы н ш ал ы б ү л ш ы қ еттер д ің
алды ңғы ң ар ы н ш ал ар ы м ен ш ек тел ед і. Оң ж ән е сол ж а қ ж аң асты
үш бүры ш тар, олар төм енгі ж а қ т ы ң төм енгі ң ы ры м ен ж ән е ңосңа-
ры нш алы б ү л ш ы қ еттің (ал д ы ң ғы ж ән е ар тқ ы ) ң ар ы н ш ал ар ы м ен
ш ектеледі.
Е кі ң осң ары нш алы бүлш ы ң ет ж ән е тіл асты сү й ек ң осы лы п ,
тіласты сүйек үстін дегі ай м аң та « W» әр п і тәр ізд і ү ш үш б үры ш ңү-
райды
(5.1 сур ет ).
Тіласты сүйек ай м ағы н д а е к і ү л к ен ү ш б ү р ы ш ты ж ән е екі т ік бү-
ры ш ты ай м ақ тар ға бөлінеді.
М едиалды үш бүры ш м еди алды ж а ғы н а н — о р таң ғы сы зы қ п ен ,
үстінен қ о сқар ы н ш ал ы б ү л ш ы қ еттің ар тң ы қ ар ы н ш асы м ен , ас-
294
5 бөлім. Мойынның клиникалык; анатомиясы
ты н ан -кеуде-бүғана-ем ізік б ү л ш ы ң еттің ал д ы ң ғы ш етім ен ш екте-
леді.
Л атералды үш бүры ш алд ы н ан — тос-бүған а-ем ізік б ү л ш ы ң еттің
артңы ңы ры м ен , ар ты н ан — тр а п ец и я тәр ізд і б ү л ш ы ң еттің алды ң-
ғы қы р ы м ен , төм еннен-бүғана с ү й ек тің үстім ен ш ек тел ед і. Т ік бү-
ры ш кеуде-бүған а-ем ізік б ү л ш ы қеттер ге сәй кес ж ә н е он ы ң алды ң -
ғы ж ән е артң ы ш еттерім ен ш ектел ген .
М едиалды үш б үры ш ты ж а у ы р ы н -тіл асты б ү л ш ы ң еті (тп.
ото-
hyoideus) —
оң ж аң ж ән е сол ж а ң ү й қ ы ү ш б ү р ы ш ы н а (
trig o n u m
caroticum )
ж ән е ж ау ы р ы н -к е ң ір д ек ү ш б ү р ы ш ы н а (
trig o n u m ото-
tracheale)
бөледі. Ж а у ы р ы н -к е ң ір д ек үш б ү р ы ш ы м еди алды ж ағы -
нан —ортаңғы сы зы ң п ен (тереңінде к е ң ір д е к ж а ты р ), л атер ал д ы
ж ағы н ан кеуде-бүған а-ем ізік б ү л ш ы ң етін ің ал д ы ң ғы қ ы р ы м ен ,
үстінен ж ау ы р ы н — тіл асты б ү л ш ы ң етін ің (/n.
om o h yo id eu s
) ж оғар-
ғы қар ы н ш асы м ен ң орш алад ы .
Ү йқы үш бүры ш ы (
trig o n u m ca ro ticu m )
үстін ен — ң осң ары нш а-
лы б үлш ы ң еттің артң ы қ ар ы н ш асы м ен , асты н ан — ж ау ы р ы н -тіл -
асты бүлш ы ң еттің ж о ғар ғы ң ар ы н ш асы м ен , сы р ты н ан — кеуде-бү-
ған а-ем ізік б үлш ы ң еттің ал д ы ң ғы ң ы ры м ен ш ек тел ед і. Л атер ал д ы
үш бүры ш ты
/71.
om ohyoideus
ек іге бөледі: ж а у ы р ы н -т р а п ец и я үш -
бүры ш ы (
trig o n u m om otrapezoideum )
ж ән ё ж ау ы р ы н -б ү ған а үш бү-
ры ш ы (
trig o n u m om oclaviculare).
Ж а у ы р ы н -б ү ған а ү ш б ү р ы ш ы н ы ң
ш екарасы : үстінен — ж а у ы р ы н -тіл асты б ү л ш ы ң етін ің төм ен гі і^а-
ры нш асы м ен, асты н ан — бүғана с ү й ек тің ж о ғар ғы ң ы р ы м ен , медй-
алды ж ағы н ан — кеуде-б үған а-ем ізік б ү л ш ы ң еттің ар тң ы ң ы ры м ен
өтеді. Ж ау ы р ы н ү ш б ү р ы ш ы н ы ң (
trig o n u m o m otrapezoideum )
ш е
карасы : м едиалды ж а ғы н а н — к еу де-б ү ған а-ем ізікш е б ү л ш ы қ ет тің
ар тқ ы ң ы ры м ен , л атер ал д ы ж а ғы н а н — тр а п ец и я тәр ізд і бүлш ы қ-
еттің алд ы ң ғы ш етім ен , асты н ан — ж а у ы р ы н -тіл асты б ү л ш ы ң еттің
төменгі қ ар ы н ш асы м ен ж ү р гізіл е д і.
М ойы нны ң алд ы н д а, м еди алды ж ән е л ат ер ал д ы ү ш б ү р ы ш тар
арасы нда т ік бүры ш ты -төс-бүған а-ем ізік бүлш ы ң еттер ай м ағы ор-
н аласқан .
М . om ohyoideus
кеу де-б ү ған а-ем ізікш е ай м аң ты ек іге бөледі: ж о-
ғарғы ж ән е төм енгі. Әр ү ш б ү р ы ш та х и р у р ги я л ы ң м аң ы зд ы ағза-
л ар п р о ек ц и ял ан ад ы . М ы салы , ж а у ы р ы н — бүған а үш б ү р ы ш ы н д а
бүғанасты ар тер и я ж ән е и ы қ өрім і, ал к еу де-б ү ған а-ем ізікш е бүл-
ш ы ң еттің төм енгі ж ағы н д а ж а л п ы ү й қ ы ар тер и ясы , кезбе нерв
ж ән е іш к і м ой ы н ды ры ң венасы орн аласады . Б ір а қ , көрсетілген
үш бүры ш тар ағзал ар д ы табуды тек е к і ж а қ т ы қ к е ң іс т ік ар қ ы л ы
(п л ан и м етр и кал ы ң ) н ы сан ал ау ға болады . А л х и р у р гк е ағзан ы ң
«орналасу тереңдігін» ү ш ж а қ т ы ң к е ң іс т ік т е табу к е р ек . Б ү л ү ш ін
Клиникалық анатомия
295
үш бүры ш тарм ен м ойы н ф ас ц и я л а р ы н ы ң өзара ң аты н астары н
ж әне осы ж ерде ор н ал асқ ан ағзал ар д ы білу к ер ек .
Достарыңызбен бөлісу: |