Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }


 БӨЛІМ ҢҮРСАҚ ҚУЫСЫ АҒЗАЛАРЫ НЫ Ң



Pdf көрінісі
бет269/358
Дата12.09.2022
өлшемі28,32 Mb.
#149295
түріОқулық
1   ...   265   266   267   268   269   270   271   272   ...   358
Байланысты:
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ

10 БӨЛІМ
ҢҮРСАҚ ҚУЫСЫ АҒЗАЛАРЫ НЫ Ң
КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯСЫ
10.1. Қүрсақ ңуысы ағзаларының
скелетотопиясына, синтопиясына және
проекциялың анатомиясына жалпы
сипаттамалар
Құрсаң қ абы р ғасы н ы ң іш к і бетін ж а у ы п ж а т ң ан іш п ер д ен ің
бөлігі — ң абы рғалы ң немесе п ар и еталд ы ж а п ы р а ң ш а , ал ағзал ар д ы
орап ж а тң ан б ө л ігі-ағзал ы қ немесе ви сц ералд ы деп атал ад ы
(10.1
с ур ет ).
Іш перденің п ар и еталд ы ж а п ы р а ң ш а сы ви сц ер ал д ы ға 
өтеді. Қ үрсақ қ у ы сы н ы ң ағзал ар ы іш пердесім ен ә р тү р л і ж аб ы л а ­
ды . Б а р л ы қ ж а ғы н ан ң о р ш ал ған ағзал ар — п ер д еіш іл ік орналас- 
қ ан (интраперитонеалды ) деп атал ад ы , оған: а сқ а зан , к ө к бауы р, 
ж ің іш к е іш ек , көлденең тоң іш ек т. б. ж а т ад ы . К ейбір ағзал ар
м езоперитонеалды орн аласады , я ғн и іш пердем ен тек ү ш ж а ғы н ан
қ о р ш ал ад ы , оған: бауы р, өт ж о л ы , 12-елі іш е к т ің бөлігі, өрлеген 
тоқ іш ек
(colon ascendens),
төм ендеген тоқ іш ек
(colon descendens)
т. б. ж атад ы . Іш ң уы сы н да кейбір ағзал ар тек алд ы н ан пердемен 
ж ар ты л ай ж аб ы л ы п , пердеден тыс — эк стр ап ер и то н еал д і о р н ал аса­
ды: бүйрек, бүйрек үсті безі, ү й қ ы безі т. б. Қ үрсақ ң уы сы н а ш қ ан
кезде бауыр көрін еді. О ның алд ы ң ғы төм енегі қ ы р ы н ы ң дең гей і әр 
түрлі болуы м ү м к ін , біраң көбіне ң абы рға доғасы н а сәйкес келеді 
(X қабы рға деңгейінде).
Б ау ы р д ы ң алд ы ң ғы төм енгі ң ы р ы н ы ң асты н д а өт ң аб ы н ы ң түбі 
орналасады (IX қ абы р ға деңгейінде). Б ау ы р д ы ң сол ж а ғы н д а , қа- 
бырға доғасы асты нда асң азан кө р ін ед і, ол о р таң ғы с ы зы қ т ы ң тү- 
гелдей сол ж а ғы н д а орн аласады , одан томен ң ар ай ү л к ен ш арбы


Клиникалық анатомия
549
май түседі 
(10.2, 10.3, 10.4 с ур ет т ер ).
Ш арбы м ай ж ің іш к е іш ек- 
тің көп бөлігін ж ауы п ж атад ы .
Егер бауырды ж оғары көтерсе, онда а сң азан н ы ң к іш і и ін і мен 
кіші шарбы майды көрем із. К іш і ш арбы м ай ү ш б айлам н ан ң үрал- 
ған: бауыр-12-елі іш ек байлам ы (
lig. hepatoduodenale),
бауыр-ас- 
қазан байламы 
(lig. h ep a to g a stricu m ),
к ө к ет -асң азан б айлам ы
(lig.
phrenicogastricum).
Е гер, д и аф р агм а ж о ғар ы түрса ж ән е кеуде 
қаңңасы енсіз болса, асң азан аны ң көрін бей ді, сонды ңтан тексер- 
генде оны төменге тарту к ер ек . 
Lig. hepatoduodenale
асты н а енгіз- 
ген саусаң ш арбы м ай тесігіне 
(for. epiploicum W in slo v i
) к ір ед і. Ол 
алдынан — 
lig. hepatoduodenale
б айлам ы м ен, ар ты н ан — бауы р мен 
бүйректің ж оғары ш еті арасы ндағы байлам ы м ен
(lig. hepatorenale),
төменнен — бүйрек пен 12-елі іш ек
(lig. duodenorenale)
ар асы н д ағы
шажырңай байлам ы м ен, ж о ғар ы д ан — бауы рды ң ң ү й р ы ң ты бөлі- 
гімен ш ектеледі. 
Lig. hepatoduodenale
іш ін д е —сол ж ағы н д а бауыр 
артериясы, оң ж ағы н д а ж а л п ы өт өзегі ж ән е о л ар д ы ң ортасы мен 
артында ңаңпа венасы
(v. portae)
о рн аласң ан .
Аш іш екті тексеру ү ш ін , ш арбы м ай ды ж о ғар ы көтеру к ер ек . 
Осы кезде көлденең тоң іш ек пен он ы ң ш а ж ы р қ а й ы кө р ін ед і. Егер 
жіңішке іш ек ті ж о ғар ы ж ән е солға ы ғы сты р ы п , өрлей тін тоң 
ішекті аздап тартса, соңы р іш ек пен ң үрт тәр ізд і өсінді көрін еді, 
ол соңыр іш ек тің
(ten ia libera)
ж а л ғас ы болы п таб ы лад ы . Осы ж е р ­
де өсіндіні әртүрлі в ар и ан ты н д а, әсіресе ң абы нудан к ей ін табуға 
ыңғайлы. Қүрт тәр ізд і өсін дінің ү ш ы к іш і ж а м б асқ а қ а р ап о р н ал а ­
сады. Кейде ңүрт тәр ізд і өсінді соңы р іш е к т ің ар ты н д а — ретроце- 
калды ж атады .
Тоқ іш ектің сол ж ән е оң ж а қ и іл ім і 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   265   266   267   268   269   270   271   272   ...   358




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет