Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }


Жамбастың ішперде астылық ңабаты



Pdf көрінісі
бет333/358
Дата12.09.2022
өлшемі28,32 Mb.
#149295
түріОқулық
1   ...   329   330   331   332   333   334   335   336   ...   358
Байланысты:
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ

11.6. Жамбастың ішперде астылық ңабаты
Ж амбастың іш перде а ғзал а р ы н ы ң іш пердем ен ж аб ы л м аған бө- 
ліктері — тікіш ек, ж аты р , қ у ы ң , м ай л ы ү л п а ж ән е көп теген қан- 
тамырлар, нерв бағандары мен өрім дері. А ғзал ар , ш ел д і м ай , қан- 
тамыр-нерв ш оғы рлары ф асц иалды ж а п ы р а қ т а р м ен қ о р ш ал ған . 
Сондықтан, іш пердеасты лы қ ң абатты ң то п о гр аф и ял ы қ ан ато м и я- 
сын шандыр ж ап ы р ақ тар ы н зерттеуден бастаған ж өн.
Жамбас ш анды ры (
fascia p e lv is
) ң ү р са ң іш іл ік ф ас ц и я н ы ң (
fa s ­
cia endoabdominalis)
ж ал ғасы . Ол е к і бөліктен түрады :
1) жамбасты ң п ари еталды (қаб ы р ғал ы ң ) ш ан д ы ры ;
2) ж амбасты ң висцералды (ағзал ы қ ) ш ан д ы р ы .
Париеталды ш анды р ж ам б асты ң қабы р ғасы н ж ән е түбін ж а б а ­
ды. Ж оғары да —ш е к а р ал ы қ с ы зы қ тан басталады ; төменде — бүл 
шандыр қасаға сүйектер мен ш онданай сү й ектер д ің төм енгі қ ы р ла- 
рына ж абы сқан. Ж а п ң ы ш бүлш ы ң еттерін ж аб аты н ш ан д ы р (
fascia
obturatoria)
деп аталад ы .
Қасаға сим физі мен ш он данай к ы л қ а н ы н қо саты н сы зы қ бойын- 
да париеталды ж а п ы р а қ ң ал ы ң д ап , с ің ір л і доғаны (
arcus ten d in e u s
fascia pelvis)
ңүрады . С ің ірлі дога ж ү ң а, арасы оң ай а ж ы р аты л а- 
ды. А ж ы раты лған кезде, ж ам б асты ң іш перде асты н д ағы к ең істігі 
шонданай — т ік іш ек ш ү ң қ ы р ы н ы ң м ай ы м ен қосы лад ы .
Париеталды ф асц и я н ы ң сің ір л і доғасы нан а р тқ ы өтісті көтере- 
тін 
(т . levator апі)
бүлш ы ң ет басталады (сің ір л і доған ы ң осы бөлі- 
гін «латералды сің ір л і доға» деп атай ды ). А р тқ ы өтісті көтеретін
бүлшықет париеталды ф асц и я ж а п ы р а қ т а р ы м ен үстін ен ж ән е ас­
тынан ж абы лған. Ж о ғар ғы ж а п ы р а ң — ж ам бас д и аф р агм асы н ы ң
үстіндегі ф асция (
fascia d ia p h ra g m a tis p e lvis superior)
деп атал ад ы . 
Төменгі ж ап ы р ақ — ж ам бас д и аф р агм асы н ы ц асты н д ағы ф асц и я 
(fascia diaphragm atis p elvis inferior)
деп атал ад ы .
Шат ар ал ы қ ты ц терецдегі көлден ец б ү л ш ы қ еті 
(т. tra n sverses
perinea p ro fu n d u s)
— н есеп-ж ы ны с д и аф р агм асы н ы ц ү стіц гі ж ән е 
астыцғы ш анды рлары м ен ж аб ы л ған
(fascia d ia p h ra g m a tic u s uro-
genitalis superior et inferior).


674
11 бөлім. Жамбас пен шат аралықтың клиникалық анатомиясы
Н есеп-ж ы ны с д и аф р агм асы н ы ң алд ы ң ғы ш етінде е к і ж а п ы р аң
қосы лы п , ш ат ар ал ы ң ты ң к өлд ен ең бай л ам ы н
(lig. tra n sv e rsu s p e ri­
nea)
ңүрайды .
С іңірлі доғаға ви сц ералды ф ас ц и я н ы ң ж а п ы р аң тар ы :
— алды н ан — ңуы ң асты без бен қ у ы қ т ы ң ш ан д ы р л ы капсуласы - 
нан;
— арты нан —т ік іш ек к ап су л асы н ан ң осы лады .
Осы бөлік сің ір л і доған ы ң м еди алды бөлігі деп есептеледі.
В исцералды ф асц и я ж ам бас а ғзал а р ы н а қ а п тү зей д і. В и сц ер ал ­
ды ф асц и я т ік іш ек ж ән е қ у ы ң т ы ц ай н ал асы н д ағы ш ел д і м ай д ы ц
ң атаю ы нан пай да болған ж а п ы р а ң . Қ асаға си м ф и зі мен ар тң ы өтіс- 
ті көтеретін бүлш ы ң ет арасы н д а саги тал д ы б ағы тталған е к і бай- 
лам бар 
— lig. p uboprostatica
(ерлерде) немесе 
lig. pubovesicalis
(әйел- 
дерде); арты нда бүл байлам дар тар ал ы п кетеді.
Әйелдерде осы саги талд ы б ағы ттағы б айлам дар ң уы ң пен ж а т ы р
арасы нда ң у ы ң -ж аты р байлам ы
(lig. vesico u terin u m ),
ал ж аты р д ан
сегізкөзге дейін с егізк ө з-ж аты р б айлам ы
(lig. sa cro u terin u m )
деп 
аталады .
Ерлерде осы б айлам дар ң у ы қ-сегізк ө з бай л ам ы
(lig. sacrovesi-
calis)
деп атал ад ы . Осы бай л ам д ар ды ц іш к і ж а ң т ар ы н д а іш перде 
асты ндағы к е ц іс т ік бар. О ны ц ш е к а р ал а р ы :
— алды н ан — қ а са ға сү й ек тер ін іц тар м аң тар ы ;
— арты нан — сегізкө з ж ән е қ ү й ы м ш а қ ;
—үстінен — іш перде;
— асты нан —ж ам бас ң у ы сы н ы ц түбі.
К ец істік —ф ронталды б ағы тталған іш п ер д е-ш ат а р а л ы қ ш ан- 
ды рмен ш ектелген алд ы ц ғы ж ән е ар тң ы бөліктерден түрады .
Іш перде-ш ат ар ал ы ң ф асц и я (Д енонвилье-С алищ ев апон евро­
зы) алғаш ң ы іш перде ң ал д ы ғы
(facsia p eritoneoperinialis).
Е р л ер ­
д е —т ік іш е к -қ у ы қ ар асы н д ағы перде; әйелдерде — тік іш ек -ң ы н ап
арасы ндағы перде. Іш перде-ш ат ар ал ы ң ф асц и я т ік іш е к т іц ви с­
цералды ш елді м ай ы н несеп-ж ы н ы с а ғзал а р ш елді м ай ы н ан бөліп 
түрады . Ә йелдерде іш перде-ш ат ар ал ы ң перден іц алд ы н д а — қ у ы ң , 
несеп ағар ды ц ж ам б астағы бөлігі, ң ы н ап ты ц ү л к ен бөлігі орналас- 
қан. Ерлерде Д енонвилье-С алищ ев апоневрозы ал д ы н д а — ң уы ң, 
несеп агарды ц ж ам бас бөлігі, ңуы ң асты безі, үры ң к ө п ір ш ік т е р і 
ж әне үры ң ш ы ғар у ш ы өзектер д іц к е ц ж е р і (ам п уласы ) о р н ал асң ан . 
Б ү л ф ронталды перденіц ар ты н д а т ік іш е к ор н ал асқан .
— іш перде-ш ат ар ал ы ң ф асц и я , ж о ғар ы д а —т ік іш е к -ж а т ы р
(ңуы ң) ой ы ғы ндағы іш пердеден басталады ;
— төменде — іш перде-ш ат а р а л ы қ ф асц и я т ік іш ек ң абы рғасы н да 
аяң тал ад ы ;


Клиникалық анатомия
675
— бүйірлерінде бүл ф асц и я -ж ам б асты ң п ар и еталд ы ф асц иясы - 
на ж алғасады .
Ж амбастың ви сц ералды ф асц и я сы к іш і ж ам бас а ғзал а р ы н а фас- 
циалды ңатпар түзейді. О ларды ң іш ін д егі к л и н и к а л ы ң м а ң ы зд ы с ы :
1) ңуың асты без ңабы (П ирогов-Р етций капсуласы );
2) тік іш ек ңабы (Амюсс кап су л асы ).
Осылай ж амбас ф ас ц и я л а р ы , ж ам бас ди аф р агм асы , п ар и е т а л ­
ды ішперде ж әне қ аб ы р ғал ы ң б ү л ш ы қ еттер қо сы л ы п ж ам бас ағза- 
ларын бекітетін ң ү р ы лы м ж асай д ы . О ларды ң арасы н д ағы ң уы стар 
шелді маймен то лты ры лған .


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   329   330   331   332   333   334   335   336   ...   358




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет