Т. Н. Ер ме ко ва, Д. Ж. Рыс құл бек, Р. Н. Мұ на саева 10 ар ма н

119
Жағ дай әке ле рі айт қан дай бо ла ды. Ба ла ла ры мол да ға әке-
сі нің өті ні шін «соң ғы ті ле гі еді» деп ай та ды. Мол да лар ке ліс-
пей ді, ашу шақы ра ды. Ба ла ла ры ақыр со ңын да мол да лар дың 
сө зі не құ лақ аса ды. Бі рақ жү рек те рін де «Әке міз дің соң ғы 
ті ле гін де орын дай ал ма дық қой» де ген өкі ніш тұ ра ды.
Кеш ке үй ге жи нал ған соң, ана сы әке сі нің ама нат ха тын 
ба ла ла ры на бе ре ді. Хат ты бі реуі ашып, дау ыс тап оқи ды.
«Ба ла ла рым, көр дің дер ме, сен дер ме нің соң ғы өті ні шім -
ді орын дай ал ма дың дар. О дү ние ге түк сіз кет тім. Ал қал-
дыр ған дү ние-байлық үшін мен қа ншама тер төктім? Талай 
адам дар ды рен жіт тім, жа ман дық та жа са дым, бі рақ «өле мін, 
бә рі арт та қа ла ды» деп соң ғы ау ыр ға ны ма дей ін ой ла ма ған 
екен мін. Сен дер ге ай та рым, ба ла ла рым, бай лық жинау үшін 
өмір сүр мең дер, бір-бір ің ді қа дір лең дер, адам дар ды жақ сы 
кө рің дер, ті рі жүр ген нің ба ға сын бі лің дер. Ме нің қа те лі гім ді 
қай тала маң дар. Ме нің арт та қал ған бай лы ғым да, кө зім де 
тек сен дер сің дер, ме нің ұр пақ та рым!»
Ба ла ла ры әке ле рі нің өси етін іш тей тү сі ніп, әке ле рін құр-
мет пен ес ке ал ды.
 Әлеу мет тік-тұр мыс тық қа ты нас ая сын дағы сөз әде бі
Әлеу мет тік­тұр мыс тық қа ты нас де ге ні міз – күн де лік ті от ба сын да, 
құр бы­құр дас тар дың ара сын да ғы қа рым­қа ты нас. Әлеу мет тік­тұр­
мыс тық қа ты нас та ғы сөй леу сти лін де гі тіл не ғұр лым ер кін жә не 
қа рым­қа ты нас кө бі не ау ыз ша фор ма да өте ді десек те, оның өз 
әде бі бо ла ды. 
Әдеп де ге ні міз – адам мен қа лай аман да су және қа лай қош та су 
ке рек, сөз ді қа лай бас тап, қа лай аяқ тау ке рек, қа лай іл ти пат біл­
ді ру ке рек, ұсы ныс ты қа лай біл ді ріп, қа лай кө ңіл ай ту ке рек деген 
мәселелерді қамтитын қарым­қатынас нормасы. Әлеу мет тік­тұр мыс­
тық аяда ғы сөз әде бі ту ра лы айтқан да, мін дет ті түр де біз дің қа зақ тың 
өз мә де ни ерек ше лік те рін ес ке ру аб зал.
Қа зақ хал қы ның тұр мыс тық қа рым­қа ты нас та ғы тіл де суі салт­дәс ­
түр, әдет­ғұ рып шең бе рін де көрінеді. Біздің ха лық ұр па ғын ту ған кү­
ні нен бас тап бе сік жы ры мен әл ди леп, есейе ке ле ба ла ның әр ісі не, 
қа да мы на қу анып, « лкен аза мат бол », «Көп жа са », «Өр ке нің өс сін », 
«Ба ғың жан сын », «Қа да мы ңа нұр жау сын » деп мейі рім ге то лы сөз­
дер мен өсір ген. ал қы мыз әлеу мет тік­тұр мыс тық қа рым­қа ты нас та 
сөз мә де ние тін сақ тап, орын ды қол да на біл ген.

жүктеу/скачать 10,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: