токсин молекуласы 1156 амин қышқылынан түрады, ал инсекти- цидтік активтігін /'/-үшындағы бастапқы 646 амин қышқылынан түратын тізбегі қамтамасыз етеді. Протоксин геннің осы тізбекті кодтайтын қысқартылған түрін томат өсімдігіне Ті-плазмида көме- гімен енгізілді. Трансгендік өсімдіктер кейбір зиянкестерге ғана біршама төзімді болды, яғни тәжірибе тиімділігін арттыру қажет болды. Г еннің қүрамын толығымен өзгертіп ғалымдар жақсы нәти- же алды. Осы генмен трансформацияланған өсімдіктер прото- ксинді 100
есе артық синтездеді. Әсемдік өсімдіктердің гүлдері үзақ мерзім жақсы түрінде сол- май сақталуын антимағыналық РНҚ-ны пайдаланып қамтамасыз етуге болады. Тіпті күлте жапырақшасындағы пигментердің син- тезш өзгертіп, гүлдщ түсін өзгертуге оолады. і үл өсіру өндірісінде 70% раушан, қалампыр, қызғалдақ және хризантемаға келеді, сон- дықтан ғалымдар көбінесе осы өсімдіктермен айналысады. Флаво- ноид тобына жататын антоциандар кеңінен тараған гүл пигмен- 114
тері. Антоциан биосинтезінщ бірінші кезенің халконсинтаза жүзеге асырады. Осы ферментің мағыналық және антимағынапық РНҚ- сын өсімдікке енгізіп, гүлдің түсін өзгертуге болады екен. 3.2.4. Жасушалық селекция Өсірілетін жасушаларда мутацияларды қоздырып, оларды сүрыптап алып, кейін регенерант өсімдіктерін шығару, генетика- лык базисті кеңейтудің тағы бір жолы, ол жасуша деңгейінде өткізілетін селекция. Практика үшін ең маңыздысы, осы әдіспен жоғары және төмен температураға, түздарға, гербицидтерге, па- тотоксиндерге төзімді мутант жасушаларын сүрыптап алу. Мы