I el к. Кдбылова, Ш. А. Доспалинова



Pdf көрінісі
бет19/184
Дата19.11.2022
өлшемі9,16 Mb.
#158985
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   184
Байланысты:
БУХГАЛТЕР Н.Қ.Қабылова

6inyiMi3 
дажет. Соны- 
мен датар, ол дуралдарды ц дандай дездерден алынганын, 
олардын, далай дурылганын, олардьщ мадсатты багыт- 
тары дандай екендерш де биху ерекше мацызды.
Осыган орай кесш оры нньщ экономикалы д дуры- 
лымына сойкес олардьщ дуралдарыньщ (м улж терш щ ) 
ек1 белгня немесе басдаша айтданда, eni жолмен топтас- 
ъфылуы бойынша ж ж телуш дерсетуге болады:
1) Дуралдардьщ дурамы жене орналастырылу белгнй.
нынша ж ж телуд
2) Дуралдардьщ д ур ы лу дездер1 белгнп бойынша 
.жтелуь
Дысдаша айтданда, 6ipiHini жжтеуд1 дуралдардьщ 
жжт'елу1 деп, ал екшпп жпстеуда дуралдардьщ дурылу 
кездершщ жжтелу1 деп атауымызга болады.
Енд1 дуралдардьщ жжтелу1 мен дуралдардьщ дурылу 
кездершщ ж жтелуш ещцрштж кесшорындарга датысты 
жалпылама турде дарастырып керейж.
Кэсторын кцралдарын курами жэне 
орналастырылиы бойынша жттеи
Кесшорынньщ д уралдары белгЪп 6ip турлерге немесе 
топтарга ец алдымен олардьщ шаруашылыд процестерге
40


деген цатынастарына байланысты жене олардыц осы 
процестерд1 жузеге асыру барысындагы атцаратын рел- 
дерше байланысты белш едь
0нд1р1ст1к кесшорындардагы 
Heri3ri 
процестерд1 ца- 
растыру оган цатысатын цуралдардыц 
eni 
турге белше- 
TiniH керсетедк
1) eHflipic процестерш ж узеге асыруга цатысатын 
eHflipic цуралдары;
2) айналым процесш щ еш бел1г1 ретшде дайындау 
жене сату процестерш icKe асыруга цатысатын айналым 
цуралдары;
3) айналымнан уацытша шыгарылган оцшауланды- 
рылган цуралдар.
0Hflipic цуралдары былай белшедк
• ецбек куралдары;
• ецбек заттары.
Ецбек цуралдарына гимараттар мен уйлер, машина- 
лар мен цурылгылар, аспаптар, к елш цуралдары, шаруа- 
шылыц цурал-саймандары жене т.б. жатады.
Ецбек цуралдары eHflipic процесш узац уацыт бойы
едетте б1рнеше жылдар бойы цамтамасыз етеда. Олар ешм 
енд1руге ерцашан ездершщ алгашцы цалыптарын сацтай 
отырып, ендарюпк кезецдердщ (циклдардыц) б1рцата- 
рына 6ipneme мерте цатысады. Сондыцтан олар тозуга 
ушырайды жене онд1р1летш ешмдерге ездершщ цунын 
жатцызады, басцаша айтцанда, ep6ip еэдцрктак кезецде 
толыгымен емес, б1ртшдеп пайдаланылады. Осыган орай 
олардыц цуны енд1р1лген еш мнщ езшдш цунына б1рден 
жене толыгымен емес, б1ртшдеп, олардыц тозу шамасына 
царай, осы еш м нщ ещцршуше цатысу улесш е сейкес 
мелшерде цосылып отырады.
Ецбек заттары (объектшер1) шишзат жене материал- 
дар, кемекпи материалдар, отын, жартылай фабрикат- 
тар, аяцталмаган eHflipic болып белш едь
Шитзат жэне neei32i материалдар
eHflipic процесшде 
жогалмайды, тек цана ездершщ турлерш езгертед1 жене 
ешмнщ Heri3iH цурай отырып соган айналады, мысалы,
41


Kipnim ©Hflipici процесшдега балшыц пен цум, мата ецдеу 
процесшдеп мацта мен жун, мал шаруашылыгы азыц- 
тарын дайындау процесшдеп шеп пен басца да жемдер 
(сут, ет жене т.б.).
Квмекип материалдар
, ереже бойынша, е т м н щ мате- 
риалдыц затына ю рм ейдь 0Hflipic процесшде ж огала 
отырып, олар е т м н щ белгЪп 6ip цасиеттерш (мысалы, 
бояулар) цурайды немесе ецбек цуралдары (маш ина 
майы) пайдаланады, немесе ецбек цуралдарыныц ешм- 
д ш п н арттырады (тыцайтцыштар) жэне т.б.
Огпын
кемекпи материалдар угымына жатады. Ол 
жану цалпында, ©Hflipic процес1нде (техн ологи ялы ц
отын) пайдаланылады, немесе ешмд1 ©нд1руге цажетт1 
цозгалтцыштыц немесе басца энергияны цурайды.
Ецбек цуралдарына царама-царсы ецбек заттары 6ip 
©HflipicTiK кезец бойында б1ртшдеп немесе толыгымен 
жойылады. Сондыцтан ецбек заттарыныц цуны олардыц 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   184




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет