қосылып деліткі жүгеншігін, frenulum clitoridis, түзеді. Кіші жыныс ернеулерінің тері
қалындығында май бездері жатады.
• Қынап кіреберісі, vestibulum vaginae, ол бүйірінен кіші жыныс ернеулерінің медиалді
беттерімен шектелген тақ, артқы жағынан кынап кіреберісінің шұңқыры және үстінде
алдыңғы жағынан деліткі орналаскан. Кіреберіс тереңдігінде тақ қынап тесігі, ostium
vaginae, жатады. Қынап кіреберісіне алдынан деліткі және артынан қынапқа енетін жері
арасында әйел несеп шығаратын өзегінің сыртқы тесігі, әйел үрпісі, ostium urethrae
externum, ашылады. Ол қынап кіреберісі мен деліткі арасында орналасып, еміздікше
ұшында ашылады. Қынап кіреберісіне үлкен және кіші кіреберісінің өзектері ашылады.
Үлкен кіреберіс безі, glandula vestibularis major, еркектердің буылтық-несеп шығаратын
өзек безіне сәйкес келеді. Үлкен кіреберіс бездері кіреберіс буылтығының артында, кіші
жыныс ернеулерінің негізінде орналаскан. Ол қынапка ену жолының қабырғаларын
ылғалдандыратын шырыш бөледі. Бұны негізінен сопакша пішінді ұяшыкты - түтікті
бездер деп атайды.
• Үлкен кіреберіс өзектерінін бездері кіші жыныс ернеулерінің негізіне ашылады. Кіші
кіреберіс безі, glandulae vestibulares minores, олардың өзектері ашылатын қынап кіреберісі
қабырғаларының калыңдығында орналаскан. Кіреберіс буылтығы, bulbus vestibuli, дамуы
және құрылысы бойынша еркек жыныс мүшесінің кеуекті денесімен сәйкес келеді, әйел
несеп щығаратын өзегінің сыртқы тесігі мен деліткі арасында орналасқан, пішіні ортасы
жұкарған таға тәрізді болып келеді. Кіреберіс буылтығының бүйірлері сәл жалпайған және
өзінің артқы ұштарымен үлкен кіреберіс бездерімен сыбайласып, үлкен жыныс ернеулері
неігізінде орналаскан. Кіреберіс буылтығы сыртынан буылтықтык бұлшықеттермен
қапталған. Кіреберіс буылтығы дәнекер тін мен тегіс бұлшықет жасушаларының
шоғырларымен қапталған веналардың қалың өрімінен тұрады.
• Деліткі, clitoris, негізінен еркектің жыныс мүшесінін үңгірлі денесінің гомологы болып
табылады және де әрқайсысы деліткі аякшасынан, crus clitoridis, басталатын деліткінің қос
үңгірлі денесінен, corpus cavernosum clitoridis, құралған. Деліткі аяқшалары цилиндр
пішінді және қасаға симфизінің төменгі бөлігінің астында қосылып, ұзындығы 2,5-3,5 см-
ге дейін жететін деліткі денесін, corpus clitoridis, кұрайды. Деліткі денесі сыртынан ақ
қабықпен, tunica albuginea corporum cavernosorum dextrum etsinistrum, қапталған, ал
деліткінің өзі деліткі басымен, glans clitoridis, аяқталады. Деліткінің үңгірлі денелері еркек
жыныс мүшесінің үңгірлі денесі сиякты үңгірлі тін мен және де каверналардан құралған.
Деліткі үстінен деліткі күпегімен, preputium clitoridis, шектелген, астынан деліткі
жүгеншігі, frenulum clitoridis, бар. Әйел несеп шығаратын өзегі, urethra feminina, - тақ
мүше болып табылады, ол қуықтан әйел несеп шығаратын сыртқы тесігімен, ostium
urethrae internum, басталады да, кынап тесігінен жоғары және алға қарай ашылатын
сыртқы тесікпен, ostium urethrae externum, аякталады.
Достарыңызбен бөлісу: