118
мұндағы: R - ӛткізгіштің кедергісі, U – кернеу, I – ток күші.
Кедергі - ӛткізгіштің негізгі электрлік сипаттамасы болып табылады.
Ӛткізгіштің кедергісі оның пішініне, тегіне және температураға тәуелді.
Ӛлшем
бірлігі
.
Ӛткізгіштің кедергісіне кері шама ӛткізгіштік деп аталады.
Ӛткізгіш біртекті болса кедергі келесі формуламен анықталады:
,
мұндағы:
- ӛткізгіштің
меншікті кедергісі,
-кӛлденең
қимасының
ауданы, - ұзындығы.
Егер орта біртекті болмаса, онда кедергі келесі формуламен анықталады:
.
Ӛткізгіштің кедергісінің температураға тәуелділігі келесі ӛрнекпен
анықталады:
,
мұндағы: -кедергінің температуралық коэффициенті.
1) металлдар үшін температура артқанда ӛткізгіштің
кедергісі артады,
яғни
,
119
2)
Электролиттер, газдар және жартылай ӛткізгіштер үшін
температура
артқанда ӛткізгіштің кедергісі кемиді, яғни
.
Кез-келген тізбекте электр тогы жүру үшін қажетті шарттар:
1. Тізбек тұйықталған болуы қажет.
2. Электр тогын тудыратын ток кӛзі болуы керек.
Дифференциал түріндегі Ом заңы
Тізбектің бӛлігі үшін Ом заңын пайдаланамыз.
.
Кедергінің ӛрнегін
Ом
заңына қойып, алатынымыз
.
Осыдан
немесе
Меншікті кедергіге кері шама ортаның меншікті ӛткізгіштігі деп
аталады:
, ӛлшем бірлігі
.
Осы ӛрнек дифференциал түріндегі Ом заңы деп аталады.
Достарыңызбен бөлісу: