Серік Мырзалы философия оқу құралы



Pdf көрінісі
бет222/521
Дата07.02.2023
өлшемі3,76 Mb.
#167853
1   ...   218   219   220   221   222   223   224   225   ...   521
Байланысты:
Серік Мырзалы Философия

«дүниежүзiлiк жан-дүние»
, яғни 
София
, ал оның өзi – 
Құдайдың эманациясының туындысы. Сөйтіп, Құдай, Дүние және 
Адамзат Софияның дәнекерлiгi арқылы бiрлiкке негiзделген қарым-
қатынаста.
В.С.Соловьевтiң дүниетаным тұжырымдары
Өзiнiң дүниетанымдық көзқарастарында В.С.Соловьев «бiртұтастық 
бiлiм» алу жолын құптады. Ол үшiн сезiмдiк тәжiрибе мен рационалдық 
ойлауды сенiммен ұштастыру қажет. Басқаша сөзбен айтқанда, 
ақиқаттың үш түрi бар: 
материалдық, формальдық, абсолюттiк

Олар ғылым, философия, дiннiң шеңберiнде қалыптасады. Ақиқаттың 
ең жоғарғы түрi – абсолюттiк бiлiмдi тек қана дiн, теология бере алады. 
Оны ол 
мистицизм
дейдi.
Эмпиризм, яғни тәжiрибелiк жолмен ашылатын бiлiм, материалдық 
дүниенi танып-бiлуге бағышталған. Рационализм өзiнiң формальдық 
табиғатының арқасында барлық бiлiмдi бiрiктiретiн дәнекерлiк күшке 
айналады.
В.С.Соловьев таным үдерісiнде тәжiрибеге көп көңiл бөледi. Ал оның 
өзi екiге – iшкi және сыртқы тәжiрибеге бөлiнедi.
Сыртқы тәжiрибеге келер болсақ, ол айнала қоршаған ортадағы 
заттардың бiздiң түйсiктерiмiзге тигiзетiн ықпалынан пайда болады.
Iшкi тәжiрибенi В.С.Соловьев екiге бөледi: олар психикалық және 
мистикалық. Психикалық тәжiрибеге бiз өз табиғатымыздың бой 
көрсетуiнен шығатын құбылыстарды жатқызамыз.
Мистикалық тәжiрибе деп бiздiң жан-дүниемiздiң ар жағында 
жатқан, өзiнiң бiзге тигiзетiн ықпалымен бiздi жоғарыға көтеретiн, iшкi 
рухани ерiктiктi тудыратын құбылысты айтамыз.
Оларды бiр-бiрiмен салыстыра келе, В.С.Соловьев бiрiншi орын-
ға – мистикалық, екiншiге – психикалық, соңына физикалық тәжiрибенi 
қояды.
Әрине, логикалық дүниетанымның өз орны бар, бiрақ, ол таныла-
тын құбылыстың идеясына жете алмайды. Ол үшiн 
интеллектуалдық 
интуиция
(ой аңлауы) қажет. Дегенмен логикалық таным мен интуи-
ция бiздi болмыстың ең терең құпия сырларына жеткiзе алмайды. Ол 
үшiн – шектелгеннiң ар жағына, трансцендентiкке өту – ерекше таным 
қабiлетiн қажет қылады. Оны ол 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   218   219   220   221   222   223   224   225   ...   521




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет