РәСӘй халыҡтары телдәре диалектологияһының КӨНҮҘӘк мәСЬӘЛӘЛӘре XVIII бөтә Рәсәй фәнни конференция материалдары



Pdf көрінісі
бет162/200
Дата18.04.2023
өлшемі2,67 Mb.
#174842
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   200
Байланысты:
Dialectology-2018

суу куйду
чиновникке ишенип берүүгө болобу? Ал атка
минер сактыгынан эмес, суктугунан кетти.
(интернет). Бул мисалдагы
суу куйду
«жинди,
акылсыз» деген маанини берсе, экинчи мисал кыргыз тилиндеги макалдын мисалында
алынып отурат. Ошондой эле кыргыз саясатында мындай бир топ сөздөр бар: 
сасык саясат
,
башынан ылдый суу куйду

мээси жок, иммунитети начар 
ж.б.
Саясий лингвистикада терс маанидеги коннотация салыштырмалуу көбүрөөк
колдонулгандыгы байкалат. Натыйжада, социалдык-саясий лексиканын басымдуу
колдонулушу - коркунучтуу лингвистикалык синдром. Себеби ал элдин социалдык жана
нравалык турмушуна түз байланышат. 
Тигил же бул сөздүн коннотациясын жана модалдуулугун эвфемизм, какшык сөздөр
өзгөртө алат:. Мисалы: 
Биздин депутаттар абдан чарчап кеткендиктен, каникулга кетүүнү
чечишти
(Алиби).
Саясатчылар колдонгон сөздөр, көбүнчө, денотаттар менен дал келсе, коннотациясы
боюнча айырмаланат. Мисалы, 
контртеррористтик операция жана согуш, кан төгүү жана
өлтүрүү
. Мындай өз ара синонимдик мааниде келген сөздөр тилде 
прагмема
деп аталат.
Ал эми саясатчылардын, депутаттардын, атка минерлердин иштерин сындаган
макалалар массалык-маалымат каражаттарында ар кандай лексикалык каражаттар менен
берилип келет. Албетте, ММКнын тили өзүнчө изилдөөнүн талап кылат. 
Ошентип, саясий дискурста тилдеги сөздөр мааниси өзгөртүлүп, же объектти аныктоо
үчүн тиешелүү сөздөрдү тандап алуу жолу менен колдонулат. 
Жыйынтыктап айтканда, саясий лингвистика азыркы мезгилде тил илиминин негизги
багыты болуу менен бирге, жаӊыдан изилдене баштаган илимдердин бири. Анын ичинен
кыргыз тилинин саясий лингвистикасы өзүнчө илимий изилдөөнүн талап кылат.
197


Адабияттар
Маслова В. В. Политический дискурс: языковые игры или игры в слова? //
Политическая лингвистика. Вып.1 (24). Екатеринбург, 2008. с.43-48. {Maslova VVPolitical
discourse: language games or word games? 
Political Linguistics.
Вып.1 (24)

Ekaterinburg, 2008. 
P
.
43-48.}
Сорокин Ю.А. Политический дискурс: попытка истолкования понятия // Политический
дискурс в России. М., 1997. {Sorokin Yu.A. Political discourse: an attempt to interpret the
concept. Political discourse in Russia. M., 1997.}
Шейгал Е.И. Семиотика политического дискурса. Волгоград, 2000. {Sheigal EI The
semiotics of political discourse. Volgograd, 2000.}
Чудинов А.П. Политическая лингвистика / Общие проблемы, метафора. Учеб.пособие.
Екатеринбург, 2003. 194 с. {Chudinov A.P. Political linguistics / Common problems, metaphor.
Training. Ekaterinburg, 2003. 194 p.}
УДК 811.512.141 (092)
З. А. Сиразитдинов, г. Уфа


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   200




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет