Сакенова Р. Е., Батырбай Ә. Т., Жапарова М. С., Ботабаева Г. Б., Сакпанов Е. М

87 
Диффузия құбылысын сипаттайтын заңды Швейцар физигі Фик ашты. 
Сондықтан бұл заң Фик заңы деп аталады: 
Диффузия құбылысы кезінде аудан арқылы t уақытта тасымалданатын 
зат массасы тығыздық градиентіне тура пропорционал болады. 
мұндағы: 
- диффузия коэффициенті, ӛлшем бірлігі 
. 
Жылу ӛткізгіштік құбылысы 
Жылу ӛткізгіштік кезінде заттың бір кӛлемінен екінші кӛлеміне энергия
тасымалданады.
Сондықтан бұл заң Фурье заңы деп аталады: 
Жылу ӛткізгіштік құбылысы кезінде 
аудан арқылы t уақытта 
тасымалданатын жылу мӛлшері температура градиентіне тура пропорционал
болады. 
, 
- 
температура 
градиенті. 
Температура 
градиенті 
деп 
белгілі бағытта температураның 
ӛзгеру шапшаңдығын айтады. 
Жылу ӛткізгіштік құбылысын 
сипаттайтын 
заңды 
француз 
ғалымы Фурье ашты.

88 
мұндағы: 
- жылу ӛткізгіштік коэффициенті, ӛлшем 
бірлігі 
. 
Ішкі үйкеліс құбылысы 
Сұйық немесе газ қабаттары бір-біріне қатысты қозғалған жағдайда 
олардың арасында үйкеліс күші пайда болады. Бұл құбылыс ішкі үйкеліс 
құбылысы деп аталады. 
Ішкі үйкеліс кезінде газдың бір 
қабатынан 
екінші 
қабатына 
импульс 
(қозғалыс 
мӛлшері) 
тасымалданады. 
- 
жылдамдық 
градиенті. 
Ішкі 
үйкеліс 
құбылысын 
сипаттайтын заңды ағылшын
Ғалымы Ньютон ашты. Сондықтан бұл заң ішкі үйкеліс құбылысы үшін
Ньютон заңы деп аталады: 
немесе
мұндағы:
-кернеу, 
-ішкі 
үйкеліс 
коэффициенті 
немесе тұтқырлық, ӛлшем бірлігі 

жүктеу/скачать 2,44 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: