25
Өсімдіктер ылғал мен минералдармен қамтамасыз ететін топырақта тамыр
алады, ал өсімдік жапырақтары күн энергиясын сіңіру үшін көміртекті
көмірқышқыл газына бекітеді.Жердегі тіршіліктің негізгі процестері осы
стационарлық организмдердің жұмысына байланысты.Өсімдіктер
жануарлар
сияқты үнемі қозғалатын қолайлы тіршілік ету ортасын таба алмайды,
сондықтан өсімдіктер қоршаған ортадағы әртүрлі айырмашылықтар мен
ауытқуларға бейімделуі керек.Қылқан жапырақты
орман белдеуінен шөл
белдеуіне дейін эволюция күші өсімдіктердің дамуына және тропикалық немесе
қоңыржай белдеулер сияқты жердің әртүрлі климаттық аймақтарына бейімделу
үшін физиологиялық функциялардың жақсаруына ықпал етті.
Бұл өсімдіктердің алуан түрін жасайды.Дегенмен, жер бетіндегі бір жердегі
қоршаған орта да маусымдық өзгерістерге байланысты өзгереді.Нәтижесінде
бір түрдегі өсімдіктер сыртқы өзгерістерді қабылдауға, содан кейін ген
экспрессиясын қайта құруға мүмкіндік беретін жасушалық және молекулалық
механизмдерді ала алады.Осылайша, олар осы өзгерістерге мүмкіндігінше
тиімді бейімделу үшін
олардың дамуын, физиологиясын және метаболизмін
реттей алады.
Пайда болған жасыл өскіндердеі тамырланғаннан соң тамырлану кезеңіне
жеткен кезде танапқа отырғызылдаы.
Бұл
өте маңызды кезең, бұл кезеңде
жылыжайда жасанды жаңдайында алынған регенерант өсімдіктер жаңа
экологиялық
жағдайларға
бейімделеді:
олар
қатаяды,
жергілікті
қоздырғыштарға және қоршаған ортаның әртүрлі
қолайсыз факторларына
төзімділікті арттырады.
Өсімдіктерді трансплантациясына бейімдеудің көптеген жолдары бар.
Бұған мыналар кіреді: топырақтың субстратын сұрыптау, қалыпты сумен
қамтамасыз еті, қалыптастыру, жапырақтардың құрғап кетуін алдын алу үшін
әсері күшті препараттармен өңдеу глицерин, парафин. Кейбір ағаш өсімдіктері
микоризді құрайтын саңырауқұлақтармен жасанды жұқтырған жағдайда жақсы
тамыр алады. Тамырланған қашу топырақ жағдайларына бейімделуі үшін
белгілі бір ылғалдылықты
тұман жасау, температураны және т. б. сақтау қажет.
Регенеранттарды топыраққа бейімдеуде 10-15 тәуліктен соң топырақта
тамырланған жаңа өскіндерді көруге болады. Сабақтары ортаға бейімделіп
қатайып, бұдан ары жақсы ждамуына мүмкіндік туғызамыз.
Достарыңызбен бөлісу: