«ІЛИЯС МҰРАСЫ ЖӘНЕ АЛАШТАНУ МӘСЕЛЕЛЕРІ»
атты республикалық ғылыми-тәжірибелік студент жастар конференциясының материалдары
77
1. Болашақ батырдың дүниеге келуі, оның елден ерекше болып өсуі;
2. Батырдың үйленуі, барлық кедергіні жеңіп, алыстан қалыңдығын алып келуі;
3. Батырдың тұлпар атына байланысты хикая;
4. Батырдың соғыстағы әрекеті, жекпе-жек суреттері.
Бұндай мотивтер тек қана түркі халықтары эпостарында емес, дүние жүзі
халықтарының батырлық эпостарында ұшырасатыны еңбекте дұрыс пайымдалып, тың
тұжырымдармен
қорытындыланған
екен.
Түркі
халықтарындағы
ырым-кәде,
салт-дәстүрлерге тән ерекшеліктер арқылы жырдың қай халықтарға ортақ қазына
болатындығы дәлелді көрсетілген.
ӘДЕБИЕТТЕР:
1.
Ғабдуллин М., Сыдықов Т. Қазақ халқының батырлық жыры. –Алматы: Ғылым,
1972. – 338 б.
2.
Мұқашева З. «Ғылым үшін тер төккен». Туған өлке.- 2007.- № 1 (8) 30. – Б. 35
3.
Нұрмағамбетова О. «Қобланды батыр» жырының жаңа нұсқалары // Жұлдыз.- 1960.
-№ 3. – Б. 151-157.
4.
Нұрмағамбетова О.Ә. Қазақтың қаһармандық эпосы «Қобыланды батыр». –
Алматы: Дешті Қыпшақ, 2003. – 480 б.
5.
Нурмагамбетова О.А. Казахский героический эпос «Кобланды – батыр». (Версии и
варианты. Исполнители. Поэтика). (10.01.09 – фольклористика): автореф. ... докт.
филол.наук. – М., 1990. – 57 с.
ӘОЖ 001.
АЛАШ АРЫСТАРЫНЫҢ АЗАМАТТЫҚ ПОЗИЦИЯСЫ ЖӘНЕ РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ
ИДЕЯСЫ
Қайырғалиева А. Б., Болатова Г.Ж.
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық универтитеті, Алматы қ.,
bolatovnaaigerim@mail.ru
Бұл мақалада алаш арыстарының азаматтық поэзиясы және рухани жаңғыру идеясы
қарастырылған. Алаш арыстары өз шығармаларында бостандық, теңдік, азаттық, жаңғыру
идеяларын ту етіп көтерді. Ал өздерінің саяси көзқарастарында елдің жігін ажыратпай,
біртұтас етіп біріктіруді көздеді. Сондықтан ең басты мәселе ретінде саяси тәуелсіздікті
нысана етіп қоя білді. Ұлттың жан-жақты дамуы, рухани баюы, өркендеуі ұлттық салт-
дәстүрлерді сақтай отырып, өзге өркениетті елдерден үйренер еркіндік салтымен жетілуде
деп білді.
Кілттік сөздер:
жан-жақты даму, рухани баю, өркендеу, ұлттық салт-дәстүрлер,
азаматтық поэзия, рухани жаңғыру идея.
В этой статье представлена идея Алашского гражданского сознания и идея духовного
возрождения. Алаш Арыс поднял идеи свободы, равенства, освобождения, возрождения в своих
работах. В своих политических взглядах они стремились объединить страну и объединить ее.
Поэтому, по сути, он поставил перед собой цель политической независимости. Всестороннее
развитие нации, духовное обогащение, процветание, традиции национальных традиций и
традиций пришли к соглашению со свободой традиции обучения из других цивилизованных
стран.
Ключевые слова:
всестороннее развитие, духовное обогащение, процветание,
национальные традиции, гражданская поэзия, духовное обновление.
Қазақ елінің елдік тарихында алаш арыстарының адамдық болмысы мен шығармашылық
мұрасы ерекше мәнге ие.
|